چالشی زیست محیطی به نام زباله های پرتوزا

پیشرفت تکنولوژی و صنعت از یک سو و دست یابی دانشمندان ایرانی به فن آوری هسته ای از سوی دیگر سبب شده تا در طی دهه گذشته بهره گیری از انرژی هسته ای در عرصه های مختلف صنعتی، نظامی و پزشکی کشورمان افزایش چشمگیری یابد. استفاده از این انرژی نیز مانند سایر انواع انرژی در کنار فواید بسیار زیاد، معایب و مشکلاتی به همراه دارد که یکی از مهمترین این مسائل، بحث کنترل طولانی مدت نحوه جمع آوری، نگهداری مناسب و از بین بردن پسماندها و ضایعات پرتوزای تولید شده در بخش های گوناگون است. با توجه به خطرات ناشی از تشعشعات مواد رادیواکتیو موجود در این نوع زباله ها و تأثیر مخرب آن ها بر محیط زیست و به ویژه سلامت افراد، امروزه بحث پیرامون امحاء صحیح و به موقع زباله های پرتوزا به چالشی زیست محیطی تبدیل شده است. زباله های حاصل از فعالیت های هسته ای در بخش صنایع، پزشکی و کشاورزی بیش از 90% زباله های پرتوزای ایران را تشکیل می دهند که متأسفانه با توجه به سطح تشعشع بسیار پائینی که دارند در بیشتر موارد در زباله دان ها با زباله های عادی دفع می شوند و فقط 20 % از این نوع زباله ها آنهم اکثراً زباله های طبی سوزانده می شوند که با این روش فقط حجم پسماند به میزان قابل توجهی کاهش می یابد اما پرتوزائی آن به مراتب بیشتر می شود و در صورت رها شدن در طبیعت، می تواند صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کند. عمل شکافت هسته ای در راکتورها و نیروگاه های اتمی کشور سبب تولید پسماندهایی با تشعشع بسیار شدید می شود که به دلیل وجود عناصر رادیواکتیو با نیمه عمر بالا در چنین ضایعاتی، جمع آوری و نگهداری آن ها با رعایت جوانب احتیاط و تحت کنترل دقیق انجام می پذیرد تا از پراکندگی آن ها در محیط زیست جلوگیری شود.

کلیدواژه ها:

ضایعات پرتوزا ، فعالیت هسته ای ، محیط زیست ، مواد رادیواکتیو ، ایران