استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای تحلیل مکانی استقرار صنایع سنگین

هر کاربری دارای درجه شدت تاثیر متفاوتی بر زمین و محیط زیست پیرامونش دارد مثلاً کاربری کشاورزی دارای شدت کمتر و کاربری صنعتی دارای بیشترین شدت می باشد لذا در تعیین نوع کاربری برای زمین مورد نظر باید بیشترین دقت را بکار برد و از روش های علمی برای تعیین مکان آنها با توجه به فاکتورهای مختلف موثر در تعیین کاربری، استفاده نمود. سرزمین به معنای محیطی فیزیکی است که شامل اقلیم، پستی و بلندی، خاک، هیدرولوژی و پوشش گیاهی می شود که از مهمترین فاکتورهای تعیین کننده پتانسیل زمین برای کاربری های مختلف هستند. سیستم اطلاعات جغرافیایی، یا (Geographic Information System - GIS) یک سیستم اطلاعاتی (معمولاً کامپیوتری) است که به تولید، پردازش، تحلیل، و مدیریت اطلاعات جغرافیایی (اطلاعات مکانی) می‌پردازد و با تلفیق لایه‏های مختلف اطلاعاتی در قالب مدلهای مختلف در حداقل زمان ممکن در مکانیابی و تخصیص فضاهای مناسب مورد استفاده قرار میگیرد. منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان شرقی و در 137 کیلومتری تبریز در 45 درجه و 35 دقیقه طول شرقی و 38 درجه و 65 دقیقه عرض شمالی قرار گرفته است. در این تحقیق از روش ارزیابی چند عامله (فرایند تحلیل سلسله مراتبی( AHP- برای تحلیل کاربریهای صنعتی منطقه آزاد ارس استفاده شده است. فرایند تحلیل سلسله مراتبی روش تصمیم گیری چند معیاره می باشد که ساختارهایی سلسله مراتبی را برای نشان دادن مساله ای مورد استفاده قرار می دهد. در تحلیل تناسب زمین برای صنایع سنگین از معیارهای شیب، جهت شیب، باد، جنس سنگ بستر مناطق مسکونی، زمین های کشاورزی، راههای اصلی، رودخانه های دائمی و... استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که محل کنونی استقرار کاربریهای صنعتی منطقه ازاد ارس با توجه به ویژگی های بررسی شده به طور مناسب مکان گزینی شده است

کلیدواژه ها:

تحلیل سلسله مراتبی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، محیط زیست ، منطقه آزاد ارس ، صنایع سنگین