ارزیابی اثرات محیط‏زیستی عملیات چوبکشی بر خصوصیات فیزیکی و مقاومت به نفوذ خاک

عملیات بهره‏برداری جنگل با احداث مسیر چوبکشی و تردد ماشین‏آلات برای خروج محصولات جنگلی در این مسیرها، هرساله باعث ایجاد صدمات گسترده‏ای در خاک شده و سطح وسیعی از توان تولیدی آن کاسته می‏شود؛ لذا لازم است درباره میزان تخریب ویژگی‎های خاک تحقیقات لازم صورت گیرد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات ویژگی‎های فیزیکی خاک مسیر چوبکشی ناشی از تردد اسکیدر چرخلاستیکی کابلی از طریق اندازه گیری فاکتورهای جرم مخصوص ظاهری، تخلخل و مقاومت به نفوذ خاک است. بدین منظور پارسلهای 311 و 319 از سری گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر انتخاب شدند. این پژوهش در غالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی اجرا شد و تیمارها شامل دو شیب زمین (رو به بالا و رو به پایین)، سه سطح ترافیک ماشین اعم از شدت کم (کمتر از 3 بار تردد)، شدت متوسط (3 تا 7 بار تردد) و شدت زیاد (بیش از 7 بار تردد) و دو عمق خاک (10-0 و 20-10 سانتی متر) است. نتایج نشان داد که شدت ترافیک ماشین و جهت چوبکشی فاکتورهای بسیار مهم در میزان کوبیدگی خاک مسیرهای اسکیدررو میباشند. افزایش شدت تردد ماشین باعث افزایش کوبیدگی و مقاومت به نفوذ خاک می‎شود البته شدت این تغییرات در ترددهای اولیه (کمتر از 3 تردد) بیشتر است و اگرچه ترددهای بعدی سبب تغییر این فاکتورها شده، ولی روند آن معنی دار نیست، همچنین کوبیدگی خاک در شیب رو به بالا بیشتر از شیب رو به پایین و در عمق 20-10 بیشتر از عمق 10-0 سانتی متر است.

کلیدواژه ها:

کوبیدگی خاک ، تخلخل خاک ، مقاومت به نفوذ ، شیب ، عمق خاک