مطالعه سیتوژنتیکی جمعیتهای زنبق ماد استان البرز

گونه های زنبق با عدد کروموزومی 2n=2x=14-108 از دیرباز بعنوان گیاهان زینتی و دارویی مورد توجه انسان بوده است. تنوع صفات سیتولوژیکی سه جمعیت از گونه زنبق ماد روی دامنه مرکزی رشته کوههای البرز (مناطق هفت شمه، ری زمین و ارنگه) مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات سیتولوژیکی از هر جمعیت هفت صفحه متافازی کروموزومی ارزیابی و اندازه گیری شد. نتایج مشخص کرد سه جمعیت گونه زنبق ماد ایران دارای 2n=20 کروموزوم بودند. محاسبه تقارن کاریوتیپی بر اساس شاخص پراکنش کروموزومی DI نشان داد زنبق ماد ری زمین بدلیل داشتن کاریوتیپ نامتقارنتر ابتدایی تر از زنبق ماد هفت چشمه و زنبق ماد هفت چشمه ابتدایی تر از زنبق ماد ارنگه می باشد. احتمالاً زنبق ماد ارنگه و هفت چشمه در اثر تلاقیهای طبیعی با دو برابر شدن تدعداد کروموزوم بوجود آمده اند که دارای تقارن کاریوتیپی کمتر و تنوع بیشتر بین کروموزومها می باشند. اختلاف بین ویژگی های کروموزومی در جمعیتهای مورد بررسی زنبق ماد امکان بهبود ارقام هیبرید و ایجاد ارقام جدید را فراهم خواهد ساخت. همچنین با توجه به تکامل و تنوع بیشتر بین کروموزومهای زنبق ماد ارنگه ممکن است منبع ژنتیکی مناسبتری در برنامه های به نژادی باشد.

کلیدواژه ها:

تنوع ژنتیکی ، زنبق ، سیتولوژیکی