بررسی ژنوتیپ های گندم نان در شرایط اکولوژیکی البرز شرقی در استان گلستان

در این بررسی تعداد 8 لاین و رقم گندم از لاین های امیدبخش شامل، لاین های M-86-3, M-85-16M M-75-7, M-86-9, M-86-7, M-86-5 به همراه ارقام بهار و مروارید با رقم شاهد الوند در شرایط اکولوژیکی مناطق دوزین گلیداغ مورد مطالعه قرار گرفتند. کشت هر لاین در این آزمایش در مساحت 4/8 متر مربع شامل 6 خط به طول 4 متر و فاصله خطوط 20 سانتی متر، براساس وزن هزار دانه و تراکم 450 بذر در متر مربع و در 3 تکرار به صورت دستی و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی صورت گرفت. در طول دوره آزمایش از کاشت تا برداشت خصوصیات مهم زراعی مانند تاریخ سبز شدن، تاریخ سنبله رفتن، تعداد روز تا سنبله دهی، ارتفاع گیاه، تاریخ رسیدن، درصد خوابیدگی یادداشت و اجزای عملکرد نیز اندازه گیری گردید. رقم الوند علی رغم اینکه به عنوان شاهد مناطق معتدل در این طرح قرار گرفته بود ولی به دلیل حساسیت شدید آن به بیماری زنگ قهوه ای 70-100 S و حتی زنگ زرد در بعضی از مزارع زارعین در مناطق مختلف کوهستانی، عملکرد آن نسبت به سایر لاین های دیگر از جمله لاین N-80-19 و مروارید، دارای عملکرد کمتری بود. تجزیه واریانس ساده بر روی عملکرد دانه ژنوتیپ ها مؤید عدم وجود اختلاف معنی دار در مناطق دوزین و گلیداغ بود. تجزیه واریانس مرکب نیز نشان داد که بین مناطق دوزین و گلیداغ به لحاظ تأثیر بر روی عملکرد ژنوتیپ ها نیز به لحاظ آماری معنی دار نبوده است. ولی کلاً میانگین عملکرد ژنوتیپ ها در منطقه گلیداغ کلاله 14/04 درصد بالاتر از منطقه دوزین مینودشت بود.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، مناطق کوهستانی ، ژنوتیپ