بررسی مورفومتریک صفات میوه در جمعیت های مختلف درخت گردو(Juglans regia L.)

رویشگاه گردوJuglans regia L. از کوه های کارپات ازشرق اروپا آغازشده و با عبوراز کشور های ترکیه، عراق، ایران، افغانستان وجنوب کشور شوروی سابق به سمت دامنه های هیمالیا کشیده میشود که نشاندهنده ارتباط تنگاتنگ این گونه با رشته کوه های آسیای میانهاست ایران با دربرگیری بخش زیادی از ناحیه آسیای میانه (به عنوان مرکز تنوع و پیدایش بسیاری از گونه های زراعی - باغی بویژه گونهگردوی ایرانی) صاحب امتیاز خاصی در زمینه دربرگیری قسمت مهمی از این منبع ژنتیکی بسیار ارزشمند جهانی است. از مجموعه جمعیت های موجود در کشور ایران برای گردوهای خودرو جنگلهای شمال کشور (منطقه هیرکانی) چهار جمعیت و برای گردوهای باغی(دست کاشت) از کلکسیون گردو موجود در بانک ژن ملی گیاهی ایران، پنج جمعیت مورد بررسی قرار گرفت. 37 صفت میوه (همانند:طول میوه، عرض میوه ، ضخامت میوه، طول بدنه، عرض بدنه، ضخامت لبه، عرض لبه، طول لبه نوک میوه، بافت پوسته چوبی، شکل میوه از کنار و ...) مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیریهای کمی تا دقت صدم میلیمتر توسط کولیس آزمایشگاهی (ترجیحا دیجیتال) صورتگرفت و در مورد اندازه گیریهای کمی نیز از تجارب سایر محققان و اشکال راهنمای توصیف نامه ها و سایر منابع گیاهشناسی و باغبانی استفاده شدF ژنوتیپ در مورد تمام صفات در سطح 0,0001 معنی دار شد، که مبین اختلاف بسیار معنی دار بین ژنوتیپها و تنوع بسیاربالای صفات در جوامع مورد بررسی می باشد. نتایج پژوهشگران سایر کشورها، بیشتر منطبق با ارزش صفات مشاهده شده در جامعه دست کاشت این پژوهش بود و از صفات منحصر به فرد ژنوتیپهای جمعیتهای خودرو هیچگونه گزارشی در دست نبود. ویژگیهای مورفولوژیک خاصی را می توان در ژنوتیپهای مورد بررسی مشاهده کرد، که نمی توان در توصیف نامه گردو پیدا کرد. به نظر می رسد که عنصر گیاهی گردوی ایرانی را نمیتوان از دریچه طبقه بندی های مرسوم پوشش گیاهی مورد مطالعه قرار داد

کلیدواژه ها:

گردوی ایرانی ، تنوع مورفولوژیک ، میوه ، جمعیت خودرو ، تجزیه و تحلیل خوشه ای ،