تهیه کالوس و سوسپانسیون سلولی از چند رقم زیتون

کالوسهای گیاهی یا سوسپانسیون سلولی حاصل از آن به عنوان یک منبع بیوتکنولوژیکی جدید برای تولید متابولیتهای ثانویه گیاهی به حساب میآیند. در این راستا، میتوان از این پتانسیل برای تولید مواد موثره گیاهی ( از جمله ترکیبات فنلی که از اصلیترین و فراوانترینمتابولیتهای ثانویه گیاه زیتون می باشند) بهره جست. این ترکیبات فنلی دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و عملکرد آنها به عنوان عواملضدسرطان به اثبات رسیده است. همچنین میتوان با ایجاد تغییراتی در محیط کشتهای مربوط به رشد و نگهداری کالوس ه ا، بر روی کمیت و کیفیت تولید این فرآوردهها نیز تغییراتی ایجاد کرد. اولین قدم در این راه، به دست آوردن شرایط مناسب و بهینه برای رشد ونگهداری کالوسهای گیاه و سپس رسیدن به بهترین شرایط کشت، برای تهیه کشت تعلیقی میباشد. در این پژوهش از مناطق مختلف گیاه زیتون مانند برگ، دمبرگ، ساقه، دم میوه، گوشته میوه و جنین دانه زیتون، به منظور تهیه کالوس استفاده شد. سپس نمونه های جمع آوری شده پس از ضدعفونی، بر روی محیط کشت1/2omبه همراه 0/1 میلی گرم برلیترهورمون BAP قرارداده شدند میوه های زیتون نیز درزمانهای 90و120و150و180 روز پس از گلدهی جمع آوری شدند، هسته از گوشته می وه جدا شد و بذر آنها پس از ضدعفونی، به مدت 24 الی 48 ساعت در تاریکی بر روی کاغذ صافی مرطوب و استریل و سپس بر روی محیط کشت1/2OMبههمراه 0/1میلی گرم برلیتر هورمون BAP قرار داده شدند. تمام نمونهها در سه نوبت و در چهار تیمار هورمونی متفاوت واکشت شدند. نتایج نشان داد که جنین دانه منبع مناسب تری برای تهیه کالوس بوده و نیز میزان کالوسزایی از جنین دانه، ارتباطمستقیم با میزان نمو دانه دارد. همچنین، پاسخ کالوسزایی ارقام، به تیمارهای هورمونی متفاوت، متنوع بوده و سه نوع کالو س با کیفیت ظاهری متفاوت به دست آمد که ماندگاری آنها در واکشتهای بعدی یکسان نبود. همچنین، کالوسهای سفید رنگ و شکننده، بهترین نوع، برای تهیه سوسپانسیون سلولی مناسب بودند. همچنین بهترین محیط برای رشد سوسپانسیون سلولی، همان محیط و تیمار هورمونی قبلی بود.

کلیدواژه ها:

کالوس ، سوسپانسیون سلولی ، زیتون ، پلیفنلها