بادگیرهای خراسان، گونه ی فراموش شده از بادگیرها

استفاده از بادگیر از سنوات بسیار قدیم در ایران متداول بوده است. بادگیرها برج های کوچکی هستند که با اشکال مختلف در شهر های مرکزی و جنوب ایران ساخته شده که هر کدام بر حسب ارتفاع و جهت باد مطلوب طراحی و اجرا شده اند. با وزش باد، هوا وارد ستونبادگیر شده،گرمای هوا به سطوح داخلی بادگیر منتقل و در نهایت هوای خنک وارد ساختمان می شود. مهمترین مزیت بادگیرها خنکسازی هوا بدون بکارگیری انرژی الکتریکی است. با توجه به بالارفتن هزینه های سوخت های فسیلی و الکتریکی، استفاده از بادگیرها با ایجاد تهویه ی خودبخودی، باعث صرفه جویی قابل ملاحظه ای درمصرف انرژی میگردد. از این روی شناخت انواع بادگیرها و نوع عملکرد آنها می تواند راهگشای استفاده های امروز از تکنولوژی متناسب با اقلیم دیروز باشد. در این مقاله بر اساس پژوهشها ومطالعات میدانی صورت گرفته، گونه ی جدیدی از بادگیرهای ایران در منطقه ی خراسان شناسایی، و بنام بادگیرهای خراسانی معرفی گردیده است؛ که در اینجا دسته بندی بادگیرهای خراسانی بر اساسنوع جهتگیری دهانه، اجزای کالبدی بادگیر و ویژگی های منحصر بفرد این نوع بادگیرها به همراه نمونه های موردی مورد بررسی قرار گرفته شده است. با توجه به نتایج بدست آمده می توان با صراحت به دسته بندی بادگیرهای اردکانی، کرمانی و یزدی، بادگیرهای خراسانی را نیز افزود.

کلیدواژه ها:

بادگیرهای خراسانی ، تهویه طبیعی ، انرژی بادی