بررسی مدیریت بحران سیل در مناطق شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

از مهمترین بحران های طبیعی، بحران سیل می باشد که هر ساله خسارت های بسیاری را بر اقتصاد کشور وارد نموده و موجب بروز زیان های مالی و جانی جبران ناپذیری می گردد. در این میان مناطق شهری به دلیل تغییر ساختار نفوذ پذیری زمین و ترکم سکونت گاه ها بیشتر از سایر مناطق در معرض بروز پدیده سیل می باشند به عبارتی ریسک سیل در این مناطق بیشتر از مناطق غیر شهری می باشد. شهرها به عنوان عناصر تشکیل دهنده کشور دارای کاربریهای با اهمیت و استراتژیک از نظر اهمیت و پایداری ملی می باشند که می بایستی از حوادث و آسیب ها به دور باشند. یکی از ابزارهای قوی و ارزشمند برای مقابله و کاهش ریسک بلایای طبیعی و نیز به حداقل رساندن اثرات سیل، بهره گیری از سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از راه دور (RS) می باشد که دارای توانایی مدیریت و کاهش اثرات این بحران ها می باشند این توانایی در تحقق پدافند غیر عامل که پیشگیری از حوادث و تهدیدات احتمالی و ریسک بروز آنها از اهم اهداف آن می باشند بسیار موثر است. با عنایت به مسائل فوق الذکر در این مقاله سعی گردیده است تا با تفکیک بحران طبیعی به سه بخش (قبل، حین، پس از بحران) در هر یک از این مقاطع زمانی عملکردهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در کاهش ریسک بحران سیل مورد بررسی قرار گیرد که در نهایت این روند به تعیین مکان های امن و پایدار برای فعالیت های مختلف و تاسیسات حساس و استراتژیک کمک خواهد نمود. برای دستیابی به این هدف از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات و از متد توصیفی- تحلیلی جهت نتیجه گیری از داده های بدست آمده بهره گرفته شده است مطالعات صورت گرفته در این پژوهش نشان دهنده توانایی بالای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مدیریت ریسک بحران های طبیعی می باشد.

کلیدواژه ها:

ریسک ، بحران ، خطر سیل ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، مدیریت