پایش خشکسالی حوضه آبخیز دریاچه ارومیه (رودهای آذربایجان شرقی ) با شاخص spi

در این تحقیق وضعیت خشکسالی در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه در ایستگاههای مربوط به استان آذربایجان شرقی درشهرهای سراب ، تبریز ، بناب و مراغه که حدود 15 % آب دریاچه را تامین می کنند مورد پایش قرار داده شده است.این مناطق بطورکلی جزو نواحی کوهستانی و مرتفع کشورو با دشتهای وسیع در میان آنها محسوب می شود . داده های بارشی ماهانه ایستگاهها بر اساس نمایه (spi) در طول دوره آماری 1975 تا 2005 در مقیاس زمانی 3 و 6 و 12 ماهه بصورت دوره های کوتاه مدت محاسبه شده ونمودارهای وضعیت رطوبتی و فراوانی وقوع خشکسالی ها و اثرات آن در خشک شدن دریاچه ارومیه، مورد تحلیل قرار گرفته است.نتایجنشان می دهد ایستگاه بناب تعداد سالها در وضعیت نرمال در بازه زمانی سه ماهه از سایر ایستگاهها بیشتر و بطور متوسط بیش از16 سال می باشد. شدت خشکسالی این ایستگاه در بازه 12 ماهه بیشتر از دو بازه دیگر رخ داده است.در ایستگاه مراغه و بنابخشکسالی سال 1983 در بازه زمانی 3و 6 ماهه و در سال 1999 در بناب و 2001 در مراغه در بازه 12 ماهه از کمترین spi برخوردار بوده است. ایستگاه سراب و تبریز سال 1989 کمترین spi را در هر سه بازه دارند. تمام ایستگاهها بیشترین ترسالی ها را در هر سهمقیاس زمانی در سال 1981 داشته اند.رکورد شدیدترین خشکسالی مربوط به ایستگاه مراغه در بازه زمانی 6 ماهه با spi (4.34-) زمستانه – بهاره می باشد.در ایستگاه بناب در هر سه مقیاس زمانی حادث شدن ترسالی ها بیشتر از خشکسالی هابوده و در ناحیهمراغه ترسالی و خشکسالی ها در هر سه مقیاس زمانی یکسان و تبریز از خشکسالی های بهاره و سراب از خشکسالی های بهاره وزمستانه – بهاره برخوردار بوده اندو این نمی تواند دلیل خشکی وافت آب دریاچه ارومیه تا حد مرگ باشد.

کلیدواژه ها:

، spi ، پایش خشکسالی ، حوضه آبخیز ، ترسالی ، خشکسالی