پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های منتخب گندم نان مبتنی بر روشهای تک متغیره در اقلیم گرم و خشک ایران

به منظور تعیین پایداری عملکرد و بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط تعداد 30 ژنوتیپ منتخب گندم نان به همراه دو رقم به عنوان شاهد در قالب طرح آلفا لاتیس با 4 تکرار و برای مدت 2 سال زراعی (94-1392) در 6 ایستگاه تحقیقات کشاورزی (اهواز، داراب،دزفول، ایرانشهر، خرم آباد و زابل) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج مربوط به تجزیه واریانس مرکب، وجود تفاوت معنیدار در سطح احتمال 1% بین ژنوتیپ ها، محیط ها و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط را نشان داد. به دلیل معنی دار بودن اثر متقابل، جهت تعیین پایداری ژنوتیپ ها از پارامترهای پایداری، واریانس محیطی رومر (فرمول در متن اصلی مقاله) ضریب تغییرات محیطی ( C.v ) اکووالانس ریک (فرمول در متن اصلی مقاله) واریانس پایداری شوکلا (فرمول در متن اصلی مقاله) و واریانس درون مکانی استفاده شد. با توجه به اینکه در روشهای مختلف، ژنوتیپ هایی که رتبه نخست را در هر پارامتر به دست آوردند، متفاوت بودند، اما با توجه به تمامی روشها ژنوتیپ هایی وجود داشتند که در اکثر روشها جزء ژنوتیپ های پایدار رتبه بندی شدند. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده، ژنوتیپ های 24، 14 ، 6 و 28 به عنوان ژنوتیپ های پایدار معرفی و توصیه شدند.

کلیدواژه ها:

اثر متقابل ژنوتیپ × محیط ، تجزیه پایداری ، گندم نان ، پارامترهای پایداری