پارادایم زیبایی شناسی در مناظر شهری

هرگونه شکل دهی محیط زندگی انسان خصوصا شهرها و از جمله طراحی محیط و منظر با مقوله هنر و همچنین با مفاهیم زیبایی شناسانه در این امر مرتبط است،بحث زیبایی شناسی محیط و منظر که در واقع به مبانی کیفی و نظری در هرطرحی مربوط میشود ما را به بررسی بیشتر عناصرخلق زیبایی و یا ارزیابی این مفهوم هدایت میکند. از آنجایی که در بسیاری از موارد تکیه گاه اصلی بررسی های زیبایی شناسانه در امور کمی، بر عناصر بصری و یا در مواردی تاثیرحکمی، نظری و فرهنگی استوار است، ضروری بنظر میرسد در مواردی همچون زندگی شهری، شهر ، ارتباط انسان ومحیط زندگی اش مولفه هایی کمی در راستای تعریف کیفیت بصری، زیبایی، و حس تعلق و رضایتمندی ارائه گردد تا در برنامه ریزی ها و مطالعات مربوط قابلیت تبیین و تحدید امور کیفی شهری را داشته باشد. زندگی امروزی بشر با دلبستگیروزافزون وی به فن آوری به امید تحقق همه آرمانها و آمالش شهر را عرصه جولان تئوری های خویش قرار داده تا بتواند زندگی خوب را به ارمغان بیاورد و این در حالیست که مطالعات گسترده علمی نشان میدهد این زندگی شهری امروزینتوانست پاسخگوی همه نیازهای بشر باشد و در پی چرایی آن و فراگیری بیستر علوم انسانی ابعاد روشن و دقیقی رابدست میدهد که سیمای شهر و اثر ذهنی و عینی آن در حیات بشر غیر قابل انکار و از ضروریات دنیای معاصر است. به بیانی این پژوهش بر آنست تا با معرفی وجوه و تعاریف زیبایی شناسی هنری علاوه بر زیبایی بصری در محیطعملکردی شهری به بیانی معقول در زیبایی معنوی نیز پرداخته و با ارائه الگو و فرآیندی کمی این پاسخگویی را معرفی و فرایند قابل ملاحظه ای را در مطالعات اولیه طراحی منظر شهری ارائه نماید. در تحلیل مولفه های سازنده زیبایی در حوزه مطالعات نظری شناسایی :مخاطب، زمان، علل پدیداری، و صفات مکان دسته های اصلی مطالعه است برای نیل به اهدافی چون: هویت بخشی به مکان ،انگیزش ،تعلق، خوانایی و خاطره انگیزی وارتقا ادراک عمومی وبصری و در نتیجه رضایتمندی و شادابی . در حوزه مطالعات کالبدی با هدف ارتقا کیفیت فضایی،پاسخگویی، توسعه و تداوم، نظم و ترکیب بندی، و پایداری هرچه بیشتر محیط دسته بندی زیر به تفکیک مورد بررسی قرار میگیرد: امکانات و عناصر سازنده فضای شهری، ساختار کلی ،بستر وطبیعت ورعایت اصول زیبایی شناسی و قوانین در عناصر بصری و کالبدی سیمای شهر. در این راستا با سرفصلهایی پس از مقدمه به بیان تعاریف معاصر و پیشین امر زیبایی شناسی در حوزه هنر و طراحیپرداخته شده و از سوی دیگر با تعریف منظر و منظر شهری این موضوع را از بعد زیبایی شناسانه بررسی نموده که در این حوزه مبانی نظری وفلسفی وتجلیات کالبدی آن نیزعنوان خواهد شد .

کلیدواژه ها:

منظرشهری ، زیبایی شناسی ، زیبایی شهر ، زیبایی بصری ، ارزیابی زیبایی