رویکرد اکوسیستمی مدیریت گردشگری مناطق ساحلی دریای خزربر اساس پهنه بندی جغرافیایی گونه های شاخص با بکارگیری GIS

مناطق ساحلی ایران در کناره دریای خزر شامل محدوده سه استان گیلان، مازندران و گلستان با طول خط ساحلی حدود 231کیلومتر می باشد. این ناحیه با دارابودن ویژگیهای خاص و منحصر بفرد اکولوژیکی، محیط زیستی و جغرافیایی، نقش بسیار مهمی رادر فرآیند مدیریت محیط زیست مناطق ساحلی عهده دار می باشد. برخورداری از تنوع زیستی گونهای و زیستگاهی، پراکنش جوامع گیاهی و جانوری منحصر بفرد، وجود ذخایر و منابع زیستی و غیر زیستی ارزشمند، زمینه های گردشگری و از طرفی تاثیرپذیری ازمنابع آلاینده و آلودگیهای شهری _ روستایی، صنعتی و کشاورزی موجب گردیده است که برنامه ریزی و اجرا مدیریت زیستمحیطی از پیچیدگیهای خاصی برخوردار باشد این تحقیق طی دوره پنج ساله 90-85از سوی موسسه تحقیقات شیلات ایران با هدف تکمیل اطلاعات و جمع آوری دادههای مورد نیاز جهت اجرای طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور (ICZM) با همکاری سازمان بنادر و دریانوردی و در ادامه آن طرح طبقه بندی استاندارد اکولوژیک مناظق ساحلی دریایی کشور – (CMECS) و طرح ارزیابی و تعیین پتانسل های شیلاتیدر ناحیه البرز شمالی و با همکاری شرکت مهندسی مشاور عمران زیست آزما )سلکو( و دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران به – انجام رسید. در این بررسی جوامع جانوری در گروههای مهرهداران )ماهیان، دوزیستان، خزندگان، پستاندران و پرندگان( در حد تاکسون گونه مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین پراکنش جغرافیایی و پهنهبندی زیستی آنها به تفکیک هر استان بر اساس نقشه-های GIS و از طریق نرم افزار ArcGIS تعیین گردید. تعیین وضعیت حفاظتی و بهرهبرداری گونهها بر اساس معیارهای بین المللیIUCN ، CITES و با توجه به قوانین و ضوابط ملی )شیلات و محیط زیست( و ارزشهای زیستی از نظر جغرافیایی و تنوع زیستی انجام گرفت. در نهایت فهرست گونههای با وضعیت خاص شامل گونه های شاخص زیستی نمایه (Bio-Index) ، نماگر (Bio-Indicator) و دیده بان (Sentinel) بر اساس ویژگیهای زیستی و شرایط اکولوژیک و زیستگاهی آنها تنظیم و ارائه گرفته است

کلیدواژه ها:

گونههای شاخص ، پهنه بندی اکولوژیک ، مدیریت گردشگری ، مناطق ساحلی ، دریای خزر