نقش بیابان در ناپایداری سکونت گاه های کوچک مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی دهستان قهاب رستاق شهرستان دامغان)

بیابان و بیابان زایی بعد از دو چالش آب و اقلیم به عنوان سومین چالش جهانی موجب ناپایداری سکونت گاه های انسانی نواحی حاشیه ای، نابسامانی وضعیت اقتصادی و زیست محیطی شده و محدودیت های جدی برای برنامه های توسعه و پایداری این مناطق ایجاد می نماید. منطقه مورد مطالعه دهستان قهاب رستاق بر اساس آزمون های انجام گرفته بر روی متغیرهای اکولوژیکی و اجتماعی محدودیت کمی و کیفی منابع آب، تخریب اراضی، اراضی غیر قابل کشت به علت شوری خاک وکمبود آب، کمبود درآمد و مهاجرت به عنوان پیامدهای بیابان زایی و از عوامل مؤثر بر ناپداری سکونت گاه های روستایی مورد مطالعه بوده است. جهت بررسی نقش بیابان و گسترش بیابان زایی در ناپایداری سکونت گاه های روستایی دهستان قهاب رستاق، متناسب با مبانی نظری و فرضیات تحقیق شاخص های مختلفی چون آب، تخریب اراضی، میزان درآمد، مدیریت انسانی و. . . مورد ارزیابی قرار گرفته است. بررسی های به عمل آمده و آزمون انجام شده بر روی متغیرهای اکولوژیکی مبین این مطلب است که بیابان و شرایط حاکم بر آن (خشک سالی و کمبود آب ) تأثیر نامطلوبی بر درآمد روستاییان منطقه داشته است،همچنین محدودیت کمی و کیفی آب موجب تخریب اراضی و ناپایداری سکونت گاه های روستایی می شود .

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، ناپایداری ، سکونت گاه ، برنامه ریزی پایدار