تحلیل سینوپتیکی پدیده گرد و غبار در جنوب غرب ایران (مطالعه موردی: فوریه 2009)

پدیده گرد و غبار در ردیف بزرگترین مشکلات جدی محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک است که اثرات مخربی را برای ساکنان این مناطق به همراه دارد. کثرت وقوع این پدیده در جنوب غرب ایران و پیامدهای گوناگون ناشی از آن از جمله پیامدهای زیست محیطی، تاثیرات آن در سلامت انسانها و نقش آن در تولید محصولات کشاورزی و ... ایجاب می کند بر روی این موضوع مطالعات گسترده ای صورت بگیرد. در این تحقیق در یک مطالعه موردی الگوهای همدیدی موثر بر وقوع پدیده گرد و غبار فوریه 2009 در جنوب غرب ایران بررسی شد. همچنین نقش مولفه های بردار باد در ایجاد گرد و غبارهای زمستانه جنوب غرب کشور بررسی گردید. پس از تعیین روزهای همراه با گرد و غبار، نقشه های روز های همراه با گرد و غبار جهت دستیابی به الگوی کلی گرد و غبار مورد مطالعه قرار گرفت و در نهایت الگوی کلی گرد و غبار زمستانه در منطقه جنوب غرب شناسایی گردید تا سامانه های موثر در شکل گیری پدیده گرد و غبار زمستانه در منطقه تعیین شوند. سامانه همدیدی اصلی این نوع گرد و غبارها سامانه کم فشار فعال روی شرق مدیترانه و سامانه پرارتفاع جنب حاره ای روی جنوب غرب کشور است. همچنین نتایج حاصل از بررسی مولفه باد نصف النهاری الگوهای زمستانی نشان داد که ایجاد چشمه های گرد و خاک در الگوهای زمستانی با بادهای جنوبی و یا مولفه نصف النهاری جنوب به شمال همراه می باشد، در حالی که در ادامه وضعیت با شمالی شدن بادها چشمه تولید ضعیف شده و یا اینکه خاموش می شود.

کلیدواژه ها:

پرارتفاع جنب حاره ای ، کم ارتفاع مدیترانه ای ، الگوی کلی گرد و غبار ، سینوپتیک ، مولفه های بردار باد