برآورد برخی از اثرات اقتصادی فرسایش بادی بر شمال سیستان(مطالعه مورد، کانون فرسایش بادی شندک)

در این پژوهش ابتدا بطور مستقیم از روش هزینه جایگزینی مواد مغذی (Nutrient Replacement) Cost Method) استفاده شد. این روش که به هزینه تخلیه مواد مغذی هم معروف است به دنبال احیای خاک فرسایش یافته به سطح قبل از فرسایش است. در این روش، هزینه خرید کود شیمیایی لازم برای حفظ و احیای بهره وری خاک از طریق هزینه های جایگزینی و بر مبنای تخلیه مواد غذاییNPK (نیتروژن، فسفر پتاسیم) با در نظر گرفتن تراز موادغذای و قیمت خرده فروشی کود شیمیایی برآورد شد. سپس به بررسی وضعیت تولیدات کشاورزی و دامی بهره برداران در دو مقطع زمانی قبل و بعد از بروز طوفان های شنی پرداخته شد. بدین منظور 10 بهره بردار که در سال 1375 به کار کشاورزی مشغول بوده اند به روش انجام کار بصورت پیمایشی بوده است. اطلاعات پس از جمع آوری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار این بخش تحقیق، پرسشنامه بود که با سوالات باز تنظیم و برای طراحی آن اسناد و مدارک موجود در زمینه موضوع مرتبط با اثرات اقتصادی فرسایش بادی جمع آوری و نسبت به استخراج شاخص ها و معیارهای مناسب به شرح زیر اقدام و در پرسشنامه استفاده گردید. نتایج نشان داد که خسارات مستقیم ناشی از فرسایش بادی در منطقه شامل کود اوره، کود سوپر فسفات، کود سولفات پتاسیم و کود سولفات منیزیم به ترتیب برابر با 273910000، 184615380، 208696000 و 30000000 ریال می باشد. هزینه تسطیح اراضی مورد تحقیق 1080000 هزار ریال برآورد گردید. همچنین متوسط زمین کشاورزی هر خانوار نمونه مورد بررسی قبل از خشکسالی 2/11هکتار بود که بعد از خشکسالی با 58 درصد کاهش به 7/4 هکتار تنزل یافت. علاوه بر آن متوسط دام هر خانوار قبل از خشکسالی و وقوع طوفان های شنی بطور متوسط 5/100 واحد دامی با متوسط وزن هر لاشه 17 کیلو گرم بودکه پس از وقوع طوفان های شنی و بروز خشکسالی، متوسط واحد دامی هر خانوار با 7/82 درصد کاهش و به 4/17 واحد دامی تقلیل یافت.

کلیدواژه ها:

سیستان ، اقتصادی و اجتماعی ، فرسایش بادی ، مواد مغذی و خسارات مستقیم