جنبشهای آزادیبخش ملی در پرتو تحولات پس از 11 سپتامبرمطالعه موردی: حزب الله لبنان

پدیده تروریسم در سیر تکاملی خود همواره تحولاتی را تجربه نموده است. به موازات تکامل و تغییر پدیده تروریسم، فرآیند مقابله با آن نیز با دگرگونیهایی همراه شده است. پس از حوادث 11 سپتامبر 1001 ، سرکوب تروریسم به عنوان رویکرد غالب جهانی در مبارزه با تروریسم پذیرفته شد. در نتیجه، آندسته از جنبشهای آزادیبخش که در چارچوب قانونی و حقوقی، به- منظور آزادی سرزمین تحت اشغال، رهایی از چنگال استعمار و مبارزه با نژادپرستی در حال مبارزه بودند، از این موضوع متأثر شدند. از آنجا که برخورد با اینگونه جنبشها، سیاسی، دوگانه و براساس منافع قدرتهای جهانی تنظیم شده است، برخی از جنبشهای آزادیبخش ملی که خطمشی و سیاستهای غیر همسو با غرب را در پیش گرفتهاند، در فرآیند جهانی مبارزه با تروریسم، به اتهام انجام فعالیت تروریستی، تحت فشار قرار گرفتند. جنبش حزب الله لبنان نیز از این قاعده مستثنا نبوده و با توجه به رویکرد ضد غربی و مبارزه مسلحانه با اسرائیل همواره به انجام فعالیتهای تروریستی متهم شده است. حزب الله لبنانکه در این مقاله در قالب یک کارگزار در چارچوب ساختار جهانی مقابله با تروریسم فرض شده است، در طی سالهای پس از 11 سپتامبر از فرآیند جهانی مقابله با تروریسم متأثر شده است. صدور قطعنامه 1551 ، جنگ 33 روزه و صدور قطعنامه 1001 ، ترور رفیق حریری و تشکیل دادگاه بینالمللی برای رسیدگی به این ترور و متهم شدن عناصری از حزب الله در این دادگاه و نیز مصوبات دولت فؤاد سینیوره در سال 1002 به عنوان نمونههایی از فشارها و محدودیتهای وارده به این جنبش پس از 11 سپتامبر قابل ذکر است. این جنبش برای خنثی نمودن اتهامات، با حفظ ماهیت نظامی و عدم تغییر در ایدئولوژی، با ایجاد نوعی دگرگونی کارکردی از طریق افزایش مشارکت در عرصههای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی به دنبال کاهش فشارها و معرفی خود بهعنوان حزبی مردمی، ملیگرا و تأثیرگذار در لبنان بوده است. نگارنده در مقاله حاضر در صدد است تا با روش توصیفی تحلیلی، با استفاده از منابعی همچون کتاب، مقاله و اسناد موجود، فرآیند مقابله با تروریسم پس از 11 سپتامبر را - تبیین و تأثیرپذیری حزبالله لبنان از این فرآیند را تحلیل نماید.

کلیدواژه ها:

تروریسم ، جنبشهای آزادیبخش ملی ، مبارزه با تروریسم ، جنبش حزب الله لبنان