ارزیابی منافع ملی در نتیجه مدیریت مصرف انرژی با توجه به امنیت پایدار آن در منطقه

از زمان انقلاب صنعتی یعنی حدود 250 سال قبل اتکاء بشر به انرژی به صورت تصاعدی رو به افزایش بوده و اگرچه مصرف سوخت جهت فراهم کردن شرایط آسایش زندگی انسان و ... بسیار ضروری بوده ولی در عین حال مصرف انرژی فسیلی باعث آلودگی و تخریب محیط شده است. همچنین از این زمان، امنیت انرژی به عاملی مؤثر در خوشبختی، سعادت و امنیت جهانی تبدیل شده است. در طول دهه های آینده نیز سیاست های مرتبط با مقوله ی انرژی، بقای سیاره ی زمین را تعیین خواهند کرد. اهمیت منابع انرژی خاورمیانه تاحدی است که بسیاری از کشورهای بزرگ همواره در تلاش برای تسلط براین منطقه برآمده و ایران نیز یکی از مهم ترین کشورهای دارنده ی منابع عظیم نفت و گاز در منطقه و کل جهان است که باید راهبردی مطمئن و پایدار برای بازار خود در پیش بگیرد. پس از افزایش قیمت نفت در 1973 کشورهای پیشرفته صنعتی مجبور شدند به مسئله ی انرژی جدی تر بنگرند و این دید پس از افزایش مجدد قیمت نفت بعد از انقلاب اسلامی، وسعت بیشتری یافت و این مسئله به عنوان «بحران احتراق» نام گرفت و سرآغاز تحقیقاتی در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی گردید چرا که هرگاه انرژی به مقدار کافی و به موقع در دسترس باشد توسعه اقتصادی نیز میسر خواهد بود. نگاهی به معضلات گذشته نشان داد که همواره رقابت های بزرگی در سطح جهان بر سر تصاحب انرژی وجود داشته است زیرا امنیت ملی و پایداری نظام های حکومتی تاحد زیادی در گرو دسترسی به این منابع است لذا مبحث صرفه جویی انرژی در سطح جهان اهمیت خاصی پیدا نمود، اما به لحاظ گسترش شهرها و کمبود صادرات نفتی از یک سو و صعود قیمت ها و نیاز به مسکن بیشتر از سوی دیگر به ویژه در کشورهای در حال توسعه انبوه سازی و ایجاد شهرهای جدید رونق گرفت. از آنجا که اغلب عرضه کمتر از تقاضا بود، به استانداردهای موجود توجه کمتری شد که این عدم توجه، پیامدهایی همچون مصرف بالای انرژی گرمایشی و سرمایشی و آلودگی محیط زیست را به همراه داشت. با توجه به بررسی ها و آمارهای موجود ایران 9٪ انرژی دنیا را مصرف نموده که 4٪ آن فقط در بخش ساختمان مصرف می شود و هر 10 سال مصرف انرژی در کشورمان 2برابر شده، به عبارتی رشد مصرف انرژی در ایران 5برابر متوسط رشد مصرف در جهان است و بخش ساختمان با مصرف بیش از 40٪ کل انرژی تولید شده در کشور و صرف هزینه ای معادل 30٪ از درآمد حاصل از فروش نفت بیشترین میزان مصرف انرژی را به خود اختصاص داده است لذا مباحث اقتصادی از کلیدی ترین اجزاء برنامه های بهینه سازی مصرف انرژی به شمار می آیند و لزوم تغییر سیاست های مدیریت انرژی در بخش های خانگی کشور که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته و معرفی راهکارهای اساسی نظیر توجه به فرهنگ سازی، ارائه الگوی صحیح مصرف انرژی، اجرای مقررات ملی ساختمانی و ... را می طلبد.