مکانیابی دفع پسماندهای شهری بر اساس رویکرد توسعه پایدار)نمونه موردی:استان قم(

حفاظت از محیط زیست و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی، از ضرورتهای توسعه پایدار در تمامی سطوح از جمله سطوح منطقه ای به شمار می رود. توسعه سریع شهرها و صنایع باعث به وجود آمدن بحرانهای عظیمی گردیده است که محیط زیست،بهداشت و سلامتی انسانها را در معرض خطرهای گوناگون قرار داده است. در کنار مسائل و موضوعات گوناگون شهرهای ایران خطرات محیط زیستی ناشی از سوء مدیریت پسماندها به عنوان یکی از مشکلات اساسی کشور مطرح می باشد. از طرفی انتخاب مکان مناسب برای دفن پسماند، مستلزم در نظر گرفتن عوامل متعددی است که با توجه به گستردگی و پیچدگی عوامل مؤثر در مکان یابی، ضرورت استفاده از فناوریهای اطلاعات مکانی و تلفیق آن با سایر امور مدیریتی و برنامه ریزی مطرح میشود. از این رو مقاله حاضر با تأکید بر دیدگاه توسعه پایدار و با هدف الگو سازی مکان یابی پسماند شهر قم با توجه به محدودیتهای محیطی منطقه تدوین شده است. با توجه به رشد شتابان شهرنشینی که طی چند دهه اخیر به دلیل تحولات جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی شهر قم رخ داده ، برنامه ریزی برای هدایت این مسأله ضروری می باشد. برنامه ریزی که علاوه بر حمایت از محیط طبیعی، نیازهای شهری مردم را نیز فراهم کند و توسعه شهرها را منطبق بر اصول توسعه پایدار به پیش برد.بنابراین این مقاله بر اساس مدل ارزیابی چند عامله، با هدف سنجش و ارزیابی استان قم از نظر تعیین مکان بهینه پسماند با توجه به رویکرد توسعه پایدار تدوین شد. برای دستیابی به این هدف هفت معیار فاصله از منابع آب، فاصله از نقاط سکونتگاهی،فاصله از شبکه راههای اصلی، پوشش اراضی، ارتفاع، شیب، ،بارش در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) تحلیل گردید .در نهایت با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ( و مدل همپوشانی شاخص ( index overlay ( مکان های مناسب جهت دفن پسماند در سطح استان قم مشخص شدند

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، ارزیابی چند عامله ، مکانیابی ، دفن پسماند ، استان قم