محاسبه و تحلیل شاخص های فناوری و طبقه بندی فعالیت های صنعتی بر حسب سطح فناوری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی

طی سال های اخیر، عملکرد پایین نرخ های بهره وری مشکل عمده کشورهای در حال توسعه می باشد و این سؤال همواره مطرح بوده است که چگونه باید از طریق اصلاحاتی با محوریت بازار عملکرد آنها را بهبود بخشید. از مهم ترین عواملی که ملاک سنجش می باشد، افزایش سرانه ارزش افزوده صنعتی با صادرات سرانه و نیز سطح فن آوری است که در ارزش افزوده صنعتی سرانه و صادرات سرانه لحاظ می شود. در این مطالعه ابتدا شاخص های مختلف فناوری، معرفی شده و سپس وضعیت فناوری استان خراسان رضوی در مقایسه با متوسط کشوری برای سالهای 1388 و 1389 بررسی و تحلیل می شود. برای بدست آوردن هر شاخص از سنجه های مختلفی استفاده شده است تا وضعیت فناوری استان را در خصوص آن شاخص، نشان دهد. برای سنجش این شاخص ها در سطح استانی، محدودیت آماری و اطلاعاتی بسیاری وجود دارد لذا تنها با استفاده از آمار و اطلاعات موجود که بصورت رسمی جمع آوری و منتشر می شود، شاخص های مذکور در سطح استان خراسان رضوی مورد ارزیابی قرار گرفته است. چهار شاخص «عملکرد رقابتی صنتی» , «دستیابی به فن آوری» و اقتصاد دانش KEL و«قابلیت نوآوری (IC Index) مد نظر قرار گرفته و برای هر کدام سنجههای مختلف طراحی شده است. نتایج بیانگر این نکته است که استان خراسان رضوی بجز در شاخص قابلیت نوآوری، در هیچیک از شاخص های مورد بررسی وضعیت مناسبی قرار ندارد. توجه بیشتر به توسعه صنایع با ارزش افزوده سرانه بالا، افزایش اشتغال نیروی کار متخصص و تکنسین در بخش های مختلف اقتصادی، توسعه ی صنایع با فناوری بالا و خطوط تلفن و اینترنت در استان از جمله مواردی است که توجه به آن می تواند جایگاه استان در کشور را از نظر سطح فناوری بالا برده و ظرفیتها و زیرساخت های لازم برای توسعه بخش صنعت و صادرات این بخش را ایجاد کند. برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور، دولت جایگاه رفیعی دارد و در رأس آن، وازرت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان عالی ترین مرجع فعال دولتی در حوزه ICT ، در نوک این پیکان قرار دارد، لذا در پایان پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت فناوری در استان خراسان رضوی ارائه شده است

کلیدواژه ها:

شاخص های فناوری ، فعالیت های اقتصادی ، رقابت پذیری ، اقتصاد دانش ، استان خراسان رضوی