بررسی لزوم اجرای طرحهای کمینه سازی ضایعات در صنایع غذایی (مطالعه موردی کارخانه فرآورده های گوشتی آمل- کاله)

از میان روشهای مختلف و متعددی که تا کنون به منظور جلوگیری از آلایندگی صنایع در محیط زیست ارائه شده است، کمینه سازی ضایعات Waste minimization را میتوان یکی از موثرترین روشها قلمداد کرد. این روش یکی از کاربردی ترین روشهای کاهش ضایعات در واحد های تولیدی، صنعتی، خدماتی و ... محسوب می شود. بطور کلی مسئله حائز اهمیت در این سیستم مدیریتی، کاهش مصرف منابع و انرژی در صنعت و در نهایت کاهش ضایعات تولیدی می باشد.از آنجا که کارخانجات تولید مواد غذایی بخصوص کارخانجات تولید فرآورده های گوشتی نمونه ای از صنایعی هستند که در‌ آنها مصرف بالای منابع و انرژی و همچنین تولید ضایعات وجود دارد از این رو پرداختن به بحث کمینه سازی ضایعات در این گونه صنایع، که تاکنون در کشور صورت نگرفته است، توجیه زیست محیطی و اقتصادی پیدا می‌کند. برای بررسی اثرات و جایگاه سیستم مدیریت کمینه سازی ضایعات در صنایع غذایی کشور، کارخانه فرآورده های گوشتی آمل- کاله که از بزرگترین تولید کنندگان فرآورده‌های گوشتی با تنوع بالای محصول محسوب می شود به عنوان نمونه، مورد تحقیق قرار گرفت.در این تحقیق پس از آشنایی با بخشهای مختلف کارخانه و پروسه تولید محصولات و گردآوری اطلاعات در رابطه با نحوه تولید، مصرف منابع و انرژی و ضایعات تولیدی در کارخانه و با مقایسه ای که در زمینه میزان مصرف منابع و انرژی در کارخانه با شاخصهای موجود در کشور صورت گرفت مشخص شد میزان مصرف آب ، برق و گازوئیل در کارخانه بیش از حد شاخصها می باشد. (آب 3 برابر، برق و گازوئیل 2 برابر) به منظور کاهش و بهینه سازی مصرف منابع و انرژی در اینگونه از صنایع کشور که مستلزم صرف هزینه های زیادی می باشد ممکن است که با عدم استقبال از طرف صاحبان صنایع روبرو گردد. لذا در این تحقیق سعی شده است با ارائه راهکارهای عملی ساده که نیازی به صرف هزینه های زیادی ندارد در جهت بهینه سازی مصرف منابع و انرژی و کاهش ضایعات تولیدی گامهای موثری برداشت.به عنوان نمونه با نصب نازل های پاششی مناسب به جای دوشهای خنک کننده محصولات و بکار گیری راهکارهای ساده دیگری در میزان مصرف آب صرفه جویی به عمل آورد. با نتایج حاصل از اجرای نمونه آزمایش شده در کارخانه کاله به میزان 30% در مصرف آب صرفه جویی شد. در دیگر بخشها نیز با ارائه راهکارهایی که به آنها اشاره خواهد شد میتوان 30% در مصرف گازوئیل و 10% نیز در مصرف برق در کارخانه کاله کاهش ایجاد نمود. اجرای این راهکار ها مبلغی بالغ بر 176 میلیون ریال در سال صرفه جویی مالی برای کارخانه فرآورده های گوشتی آمل –کاله در پی خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

کمینه سازی ضایعات ، صنایع فرآورده های گوشتی ، کارخانه آمل- کاله