ارزیابی الگوهای توسعه درمناطق روستایی با تکیه بر متریک ها و مفاهیم اکولوژی سیمای سرزمین

در نواحی روستایی یکی از مهمترین ابعاد محیط زیستی،از طریق طرح های مختلف عمرانی و توسعه ای شیوه کنش انسان با محیط را جهت دهی می کند.وچه درسطح محلی،منطقه ای ویا ملی،درابعاد زمانی میان و درازمدت سلامت،پایداری کل سرزمین را با مشکل روبرو می کند. بوجودآمدن نیاز به ارزیابی راهبردی محیط زیست و منابع (SEA) درهمین راستا قابل دفاع بوده و اجرای آن بسیار موثر خواهد بود.ابزار و فنون متنوعی برای مشاهده،صورت برداری و ارزیابی سیمای سرزمین درچارچوب مبانی اکولوژی سیمای سرزمین وجود دارد همانند متریکها. بااستفاده ازمتریکها،تحلیل ساختار فضائی سیمای سرزمین در یک مجموعه واحد زمانی تشریح و خصوصیت شکلی،هندسی و ماهیت پراکنش وتوزیع اجزای ساختاری مختلف راقابل تعریف ومقایسه کمی(باعدد و رقم) می کنند و ابزار مناسبی برای نزدیک کردن و استفاده از مبانی اکولوژیکی در برنامه ریزی کاربری اراضی محسوب می شوند.در این پژوهش سعی شده با استفاده از متریک ها (شاملNP,CA,MPS) ساختار وتحولات فضائی مکانی سرزمین های کشاورزی – روستایی تجزیه وتحلیل شود.بنابراین با استفاده از عکس های هوایی طی دو دوره زمانی(1345-1386) برای سه روستا در منطقه بابلسر واقع در شمال ایران بررسی تغییرات در سرزمین کشاورزی – روستایی و وضعیت طبقه بندی کاربری اراضی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد در طی این دوره زمانی تغییر بر روی سیمای سرزمین کشاورزی در اثر افزایش جمعیت و استفاده زیاد از زمین چگونه صورت گرفته است.در نتیجه پژوهش پیشنهاد می شود که می توان با تکیه بر الگوها فضائی و مدل های اکولوژی سیمای سرزمین مانند مدل فورمن (Aggregate with outlier) پیوستگی بستر طبیعی در سیمای طبیعی سرزمین را محافظت نمود و پایداری سکونتگاه_های روستایی و شرایط اکولوژیک منطقه را بهتر فراهم نمود.

کلیدواژه ها:

اکولوژی سیمای سرزمین ، متریک سیمای سرزمین ، توسعه ، روستا ، بابلسر