ارزیابی اثرات زیست محیطی برنامه ها ی توسعه منطقه ای

ارزیابی اثرات زیست محیطی که می توان آن را به طور مختصر ارزیابی تأثیر یک فعالیت برنامه ریزی شده بر محیط زیست دانست، معرف فرآیند و روشی است که از طریق آن اطلاعات تأثیرات زیست محیطی پروژه، طرح و یا برنامه در سطوح مختلف فضایی گردآوری شده و مقامات برنامه ریزی با توجه به اطلاعات مذکور درباره اجرا و یا عدم اجرای آنها اظهار نظر خواهند نمود. این فرآیند که با هدف کمک به قاعده مند کردن فعالیتهای توسعه به منظور دستیابی به توسعه پایدار صورت می گیرد دارای خصوصیت چرخه ای بوده و نیازمند تعامل بین بخشهای مختلف و استفاده از مشارکت عمومی در سطحی وسیع می باشد.ارزیابی زیست محیطی که در سطح دنیا از سالهای دهه ی 1970میلادی و به دلیل افزایش آلودگیها و کاهش کیفیت زندگی مطرح گردیده است در ایران از دهه ی 1360 شمسی به صورت کاملا ابتدایی و در قالب تشکیل دفتر ارزیابی محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست مورد توجه قرار گرفته و با تصویب برنامه های توسعه از جایگاه قانونی مستحکم تری برخوردار شده است، نکته قابل تأمل عدم بهره گیری هدفمند و نظام مند این ارزیابی ها در تهیه برنامه های توسعه من جمله برنامه های توسعه منطقه ای در کشور می باشد، امری که بی توجهی بدان می تواند خسارات زیست محیطی جبران ناپذیری را در سطح مناطق به همراه داشته باشد.این نوشتار در پی مطالعه ی چارچوبهای نظری، فنی و تجربی و انواع روشهای ارزیابی زیست محیطی برنامه های توسعه منطقه ای، روشی مناسب برای ارزیابی این برنامه ها با توجه به شرایط و ویژگیهای آنها در کشور معرفی خواهد نمود، روشی که خلأ آن در تمام مراحل مربوط به تهیه و اجرای برنامه های توسعه منطقه ای احساس می شود و ارزیابی های زیست محیطی را به درون مطالعات و ناظر بر تمامی مراحل این برنامه ها وارد خواهد نمود.