بررسی فعالیت های نئوتکتونیکی با استفاده از شاخص های ژئومورفیک (مطالعه موردی:حوضه رودخانه های شور و دزگاه استان فارس)

امروزه استفاده گسترده ای از شاخص های ژئومورفیک برای تحلیل های مورفوتکتونیکی مناطق مختلف می شود. این شاخص ها به عنوان ابزار شناسایی پایه برای تشخیص تغییر شکل های تکتونیکی یا تخمین ناپایداری نسبی فعالیت های تکتونیکی در یک منطقه ویژه به کار می روند. این آنالیزها برای تعیین میزان فعالیت نسبی گسل قیر و منطقه پیرامونی آن در جنوب استان فارس به کار برده شد. حوضه گسل قیر به خاطر وجود شواهد ژئومورفیک و وجود زمین لرزه های فراوان قدیمی و جدید منطقه، انتخاب گردید. شدت فعالیت تکتونیکی به وسیله داده های مطالعات ژئومورفیکی که از جبهه های کوهستان و سیستم رودخانه ای منطقه استخراج شده اند، محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل های مورفوتکتونیکی بر روی گسل قیر با استفاده از شاخص هایی مانند: شاخص سینوزیته جبهه کوهستان (Smf)، شاخص گرادیان طولی رودخانه (SL)، نسبت کشیدگی حوضه (Re) ، شاخص عدم تقارن حوضه (Af)، میزان سینوزیته یا پیچ و خم رودخانه (S) و انتگرال هیپسومتریک (Hi) و شاخص تقارن توپوگرافی عرضی (T) انجام پذیرفت. این شاخص ها که از روی نقشه های توپوگرافی و عکس های هوایی منطقه محاسبه می گردند، روابط بین فعالیت های تکتونیکی و و فرآیندهای فرسایشی را نشان می دهند. نتایج تحقیق نشان می دهد که حوضه گسل قیر و منطقه پیرامونی آن دارای فعالیت تکتونیکی نسبتاً بالایی است به طوریکه حدود 23/23 درصد از مساحت منطقه را مناطق با فعالیت تکتونیکی زیاد و 48 درصد را مناطق با فعالیت تکتونیکی متوسط تشکیل می دهند.

کلیدواژه ها:

زمین ساخت جدید ، شاخص های ژئومورفیک ، حوضه رودخانه شور و دزگاه ، گسل قیر