عوامل موثر بر تخمین بهینه میزان کود فسفره مورد نیاز خاک

بر اساس تحقیقات، در برخی موارد مصرف کود فسفر اضافه تر از برآورد تجزی ه خا ک افز ایش قابل توجه ی در عملکرد ایجاد می کند. عوامل گوناگونی در این امر دخالت دارد که بسیاری از آنها قابل شناخت و مدیریت و برخی غیر قابل مدیریت است. بافت، تهویه، درجه حرارت، رطوبت خاک؛ مواد مادری، مواد آل ی، واکنش خاک، وار یته ، اقل یم، سیستم خاک ورزی، اثرات متقابل با بقیه کودها و مدیریت زراعی بر رفتار فسفر در خاک موثر است. در خاکهای دارای عوامل محدود کننده تغذیه فسفر، مصرف مقادیر کود بیشتر از توصیه تجزیه خاک در برخی شرایط باعث جبران نسبی تاثیر عوامل محدودکننده می شود. در این مقاله تحقیقات انجام شده در زمینه تاثیر عوامل ذکر شده مرور می گردد. آزمای شها بر روی گندم نشان داده تنش رطوبتی باعث کمبود فسفر در گیاه می شود اما مصرف کود بیشتر از مقدار توصیه شده بر اساس تجز ی ه خاک تا حدی قادر به جبران آن می باشد. بر اساس گزارشات متعدد، اثر فسفر بر عملکرد در برخی واریته های ذرت تا صد درصد با بقیه تفاوت دارد و توان جذب فسفر در بعضی ارقام این محصول 200 درصد بالاتر است. در بهترین حالت، تنها یک درصد از حجم خاک بصورت مستقیم در دسترس ریشه گیاه می باشد. فسفر موجود در منطقه نفوذ ریشه برای رسیدن به گیاه باید از طریق پیمودن مسیر لایه نازک آب که سطح ذرات خاک را پوشانده به مجاورت ریشه برسد. این مسیر ها در خاک رسی پر پیچ وخم بوده و حرکت فسفر در توده خاک کن دتر است. همچنین در خاک فشرده و متراکم، اکسیژن کافی برای سوخت و ساز به ریشه نم یرسد و جذب فسفر در تارهای کشنده مختل م یگردد. علاوه بر این در کشت پس از آیش، جمعیت قارچ مایکوریزا به شدت کم می شود و به مصرف کود فسفر در ابتدای فصل نیاز م یباشد. در خا کهای غرقابی و سیل گیر نیز جمعیت قارچ مایکوریز بصورت قابل توجهی کاهش م ییابد و تدارک منابع جایگزین از طریق کوددهی اضافی برای تامین فسفر در این خاکها ضروری است. در خاکهای دارای عوامل محدود کننده تغذیه فسفر به منظور حفظ عملکرد محصول مصرف بیشتر از برآورد تجزیه خاک موثر م یباشد.

کلیدواژه ها:

مقدار بهینه کود فسفر ، تجزیه خاک ، عملکرد گیاه