بررسی رابطه همبستگی فاکتور فرسایش پذیری خاک اندازه گیری شده با استفاده از روش های شبیه ساز باران، بیسال و نموگراف ویشمایر

بررسی فاکتور فرسایش پذیری خاک از زمانی که مطالعه برای تعیین فرسایش خاک انجام گرفته، آغاز شده است . با این حال مطالعات مربوط به این مقوله به سا لهای چندان دور بر نمی گردد . (0391) Middelton [ 0] ، برای محاسبه نسبت پراکندگیخاک از رابطه) درصد سیلت + درصد رس در خاک پس از پراکندگی / درصد سیلت + درصد رس در خاک قبل از پراکندگی ( استفاده نمود . بایکاس ( 0391) [ 0] با ارائه رابطه ) درصدسیلت + درصد رس / درصد رس ( به این نتیجه رسید که هرچه این نسبت کمتر از یک باشد میزان فرسایش کمتر خواهد بود . به دنبال مطالعات مداوم ویشمایر و همکاران (0393 ) [ 2] شاخصفرسایش پذیری خاک در تعدادی از خاک های آمریکا اندازه گیری شد و به صورت یک فاکتور درفرمول جهانی فرسایش بکار رفت . آنها معتقد بودند عوامل زیادی در فاکتور فرسایش پذیریخاک موثرند اما به دلیل غیر عملی بودن تعیین برخی از آنها، پنج عامل مهم در نظر گرفته شد و بصورت نموگراف ارائه گردید . درصد شن خیلی ریز + سیلت، درصد شن، درصد مواد آلی،ساختمان خاک و نفوذپذیری از جمله این عوامل بودند . تحقیقات Barnet وهمکاران [ 8] بر روی فرسایش پذیری خاک در منطقه تروپیکال نشان داد که با افزایش وزن مخصوص ظاهریخاک وکاهش مقدار رس حتی در شیب کم، فرسایش خاک افزایش می یابد . دلیل تاثیر شدید بافت و وزن مخصوص ظاهری بر روی مقدار K ، اثر مستقیم دانه بندی ذرات در سرعت نفوذ آببه خاک، کاهش میزان رواناب و در نتیجه کاهش فرسایش ذکرشده است . در کشورهای در حال توسعه برآورد فرسایش پذیری خاک اغلب به دلیل کامل نبودن اطلاعات اقلیمی و سایر عوامل میسر نبودهاست . به همین جهت Manrique [ 00] روشی را ارائه نمودکه با استفاده از اطلاعات خاکشناسی ( بافت ومینرالوژی لایه سطحی( می توان مقدار فرسایش پذیری خاک را تخمین زد . این روش دارای همبستگی بالایی با اعداد بدست آمده از معادله جهانی فرسایش خاک دارد .

کلیدواژه ها:

فرسایش پذیری خاک ، شبیه ساز باران ، فرسایش پاشمانی ، حفاظت خاک