ارزیابی یکنواختی عملکرد محصول از طریق ارزیابی یکنواختی توزیع رطوبت در خاک سطحی (مطالعه موردی : سیستم آبیاری بارانی پایاب سد حسنلو)

تأثیر یکنواختی توزیع آب آبیاری بر عملکرد محصول از عوامل تأثیرگذار در طراحی سیستم های آبیاری بارانی است. هدف از این تحقیق،ارزیابی یکنواختی عملکرد محصول از طریق ارزیابی یکنواختی توزیع رطوبت در خاک سطحی در سیستم آبیاری بارانی پایاب سد حسنلواست. بدین منظور، از طریق عملیات صحرایی و مطالعه نقشه های هوایی منطقه، سه مزرعه و در هر مزرعه دو پلات با ابعاد 21×16 متر، یکی در نزدیکی آبگیر مزرعه و دیگری در دورترین نقطه از آبگیر انتخاب شدند. برای ارزیابی یکنواختی عملکرد محصول از طریق یکنواختی توزیع رطوبت در هر پلات، نمونه های دست خورده جهت تعیین درصد رطوبت خاک سطحی از عمق 15 سانتیمتری و از 48 نقطه، بلافاصله بعد از آبیاری و سه ساعت بعد از آبیاری، برداشت شدند. درصد رطوبت نمو نه ها در آزمایشگاه و به روش وزنی اندازه گیریگردید. همچنین بافت خاک هر یک از مزارع مورد سنجش به روش هیدرومتری در آزمایشگاه تعیین گردید. بافت خاک هر سه مزرعه لوم رسی است. برای ارزیابی یکنواختی از ضریب کریستیانسن استفاده شد. در حالت عمومی، به دلیل متفاوت بودن ارتفاعات محلی هر سه مزرعه مورد سنجش، یکنواختی توزیع رطوبت در خاک سطحی متفاوت و متعاقباً انتظار می رود که یکنواختی عملکرد محصول متفاوتخواهد بود. در مناطق نزدیک به آبگیر، یکنواختی توزیع رطوبت بیشتر و متعاقباً انتظار یکنواختی عملکرد محصول بیشتر می باشد. در مناطق دور از آبگیر، یکنواختی توزیع رطوبت کمتر و متعاقباً انتظار یکنواختی عملکرد محصول کمتر می باشد. یکنواختی توزیع رطوبت سه ساعت بعد از آبیاری نسبت به بلافاصله بعد از آبیاری، بدلیل توزیع مجدد رطوبت در خاک 1، افزایش یافت و متعاقباً می توان انتظار داشت که تراکم پوشش گیاهی و عملکرد محصول یکنواخت تر گردد.

کلیدواژه ها:

آبیاری بارانی ، ارزیابی ، عملکرد محصول ، رطوبت ، یکنواختی