شبکه معنایی هدایت و رشد و روابط و تفاوت معنایی آن دو با واژگان همگون در قرآن کریم

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,675

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

FNCLIS01_096

تاریخ نمایه سازی: 21 شهریور 1395

چکیده مقاله:

حوزه معنایی «هدی» و «رشد» ازجمله واژگان کانونی قرآنی است که دامنه معنایی وسیعی را در قرآن کریم به خود اختصاص دادهاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه های معنایی واژگان یادشده و روابط معنایی همگون و جانشینی، هر یک به گونه ای فزایندهبررسیشده و ابعاد گوناگون آن با تبیین مفاهیمی همچون «هدی» «اهتداء»، «رشد»، «رشاد» و گستره آن و سرانجام پیوند آنها با مفهوم «هدایت» و نیز کارکردهای قرآن آن با رویکرد معناشناسانه، نگارش یافته است. مفسران و اندیشمندان قرآنی، در زمینه معناشناسی هدایت در قرآن و و رابطه معنایی آن با «ارائه طریق» و «ایصال الی المطلوب» دیدگاه های گوناگونی دارند که هر یک با نقدهایی روبه روست، زیرا حقیقت هدایت به یک مفهوم خاص انحصار ندارد و میتوان مفاهیم بسیاری را درحقیقت آن در نظرگرفت. از منظر قرآن مجید، «رشد» از واژه هاى به کاررفته در حوزه عقل و اندیشه انسان و به معنای کمال عقل است و عناصر و مقومات ویژه ای نظیر جامع نگرى، انتخاب احسن، خردورزى و برهان آوری دارد. هر چند دو واژه «رشد« و «هدایت» با یکدیگر تفاوت معنایی دارند، با عنایتی ویژه بر یکدیگر نیز منطبق می شوند، زیرا «رشد» کاملتر از مجرد هدایت و گونه ای از عنایت الهى است که هر گاه انسان به کاری تصمیم می گیرد، او را در آنچه صلاح اوست، یارى و تقویت مى کند.

نویسندگان

رحمان عشریه

استادیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم قم