کیفیت مسکن نیاز بنیادین جوامع روستایی

توجه به کیفیت مسکن بعنوان یکی از نیازهای بنیادین جوامع روستایی جهت نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد. به طوری که مطلوبیت در طراحی و اجرا ضمن ایمن سازی سکونتگاه ها، می تواند ضامن بهداشت محیطی، بهینه سازی مصرف انرژی و تسهیل در کارکردهای زیستی، اقتصادی، بهداشتی، اجتماعی، خدماتی و فیزیکی منازل روستایی گردد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تحلیل و مقایسه کیفیت مسکن روستایی در مناطق مرزی کشور، با بهره گیری از اطلاعات آمارنامه سرشماری عمومی نفوس و مسکن و منابع اسنادی و با رویکردی توصیفی- تحلیلی، به بررسی 12 گویه در قالب 4 شاخص (مساحت مسکن، بعد خانوار، نوع خانوار و نوع محل سکونت) برای 141 دهستان نمونه که به صورت تصادفی سیستماتیک از استان های مرزی سیستان و بلوچستان، کردستان، هرمزگان، خراسان شمالی و گلستان انتخاب گردیده اند پرداخته است. تحلیل مناطق مورد پژوهش نشان از عدم دسترسی به مسکن استاندارد و مناسب روستایی می دهد. تا جایی که قریب به 90 درصد از روستاییان در مساحتی زیر 200 متر مربع زندگی می کنند. نتایج یافته ها در بعد کیفیت مسکن حاکی از آن است که مناطق روستایی خراسان شمالی و گلستان با سکونت 100 درصدی ساکنان در واحدهای مسکونی دارای کیفیتی نسبتاً مطلوب و استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان با بیشترین بعد خانوار از کیفیت بسیار پایینی برخوردار هستند. به طوری که در سیستان و بلوچستان 8/4 درصد در کپر سکنی گزیده و در هرمزگان نیز 2/1درصد در چادر به سر می برند. شواهد مبین این مطلب است که ارتقاء کیفی مسکن ضمن ایجاد رفاه و آسایش ساکنان، افزایش حس تعلق مکانی و بهبود سیما و منظر روستایی، زمینه کاهش بروز آسیب های اجتماعی و روانی را نیز فراهم می آورد

کلیدواژه ها:

کیفیت ، مسکن روستایی ، مناطق مرزی