توسعه جنگلکاری، رهیافتی نوین در ترسیب کربن، حفاظت خاک و توسعه پایدار

افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش مصرف سوختهای فسیلی، جنگلزدایی و تغییر کاربری اراضی منجر به افزایش سطح گازهای گلخانهای و تغییرات اقلیمی شده است. دیاکسیدکربن مهمترین گاز گلخانهای میباشد که افزایش تراکم آن اثرات بسیار زیانباری بر محیط زیست و حیات انسان بر روی کره زمین دارد. جنگلکاری در زمینهای بایر و مخروبه مناسبترین و اقتصادیترین راهکار در جذب و ترسیب کربن اتمسفری میباشد. بنابراین برای ارزیابی اثر بخشی جنگلکاری در ترسیب کربن خاک، این تحقیق به صورت طرح آزمایشی فاکتوریل دو فاکتوره در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 6 تکرار در دوتوده کاج تهران و زبان گنجشک از پارک جنگلی چیتگر تهران به همراه مرتع مخروبه اطراف به عنوان شاهد انجام گرفت و مقادیر ترسیب کربن خاک اندازهگیری شد. رابطه بین برخی ازعوامل فیزیکی وشیمیایی خاک با ترسیب کربن نیز مشخص گردید. نتایج نشان داد کل کربن ترسیب شده در واحد سطح دو توده کاج تهران و زبان گنجشک به ترتیب 57 و 48 تن در هکتار و در قطعه شاهد10/8 تن در هکتار بود. مقدارکربن ترسیب شده در دو توده مذکور در لایه اول بیشتر از لایه دوم بود ولی در قطعه شاهد عکس این نتیجه مشاهده شد. نتیجه رگرسیون گام به گام نشان داد که شن مهمترین جزء تاثیرگذار برمقدار ترسیب کربن خاک بود. نتایج تجزیه همبستگی نیز نشان داد که بین کربن آلی خاک با درصد سیلت و شن رابطه مثبت معنیدار و با درصد رس و سنگ و سنگریزه رابطه منفی معنیدار وجود داشت. ارزش اقتصادی این مقدار ترسیب کربن خاک توسط تودههای فوق به ترتیب13/9 و 2/5 میلیون دلار براورد گردید.

کلیدواژه ها:

گازهای گلخانهای ، ترسیب کربن ، جنگلکاری ، کاج تهران ، زبان گنجشک