توانمند سازی و ساماندهی سکونت گاه های غیررسمی با رویکرد برنامه ریزی استراتژیک (مطالعه موردی ناحیه پهرآباد شهر مراغه)

امروزه شهرها با توجه به رشد جمعیت با مشکلات زیادی همچون فقر شهری، حاشیه نشینی، آلودگی های محیط شهری،بیکاری،...روبرو هستند، از طرف دیگر طرح های شهری نیز به دلایل گوناگون ساختاری قادر به حل این مشکلاتنمی باشند، و با توجه به مشکلات لاینحل موجود متخصصین شهری به سمت طر حهای راهبردی و استراتژیک سوق پیداخود دارند. این در نتیجه ◌ٔ کرد هاند. بسیاری از شهرهای جهان در حال توسعه، عملکردی بسایر ضعی فتر از ظرفیت بالقوهاز دست دادن جمعیتشان و به کار گیری توسعه غیر منطقی برای منطقه شان دارای عملکرد ضعیفی هستند برنامه هایموجود شهری که در قالب تهیه طرح های جامع و تفصیلی مطرح هستند چون بیشتر کالبدی، ایستا و سنتی بوده و درتدوین انها ابعاد اجتماعی اقتصادی و مدیریتی لحاظ شده است، پاسخگوی نیازهای فعلی شهر نیستند و چون در عملغیر قابل انعطاف، طولانی مدت و در نهایت قابلیت اجرایی ندارند میزان تحقق اهداف پیش بینی شده آنها بسیار ناچیزهست. لذا گذر از برنامه های جامع شهری به سمت برنامه ریزی استراتژیک با توجه به خاصیت ترکیبی، انعطاف پذیربودن و پویایی آن در جهت حل مسایل و مشکلات و سازگاری آن با تحولات آینده ضروری است. برنامه ریزی استراتژیکمی تواند ابزار کلیدی در رویا رویی با معضلات شهری و دستیابی به آینده بهتر) اقتصادی، اجتماعی، محیطی و..(محسوب گردد. در برنامه ریزی استراتژیک اصولا براساس رویکرد سیستمی اهداف و مقاصد طرح های توسعه و عمران باتوجه به نیازهای واقعی شهرشهروندان امکانت و محدودیت های توسعه و عمران و اثرات درونی و بیرونی آنها در بلندومدت تعیین می گردد. تدوین استراتژی مناسب برای توانمندسازی محله حاشیه نشین پهرآباد شهرستان مراغه در ارتباطبا شاخص های کالبدی-زیست محیطی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و مدیریت شهری برای برقراری عدالت اجتماعی دربین ساکنین شهر مراغه هدفی است که مقاله حاضر به دنبال آن می باشد. در این پژوهش سعی شد در چارچوببرنامه ریزی استراتژیک، عوامل قوت، ضعف، فرصت و تهدیدات محلات شناسایی و با تحلیل آن در قالب تکنیکSWOT، مناسب ترین استراتژی برای، توام با برنامه های اقدامی توانمندسازی معرفی گردد. روش مطالعه، توصیفی و تحلیلی بوده و اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامه از 80 خانوارانجام گرفت. تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل داخلی وخارجی تاثیرگذار بر توانمندسازی محلات و تحلیل آن ها در تکنیک SWOT نشان داد که شاخص های اجتماعی- فرهنگی مه مترین عامل در توانمندسازی محلات می باشد.

کلیدواژه ها:

سکونتگاه غیررسمی ، توانمند سازی ، برنامه ریزی استراتژیک ، مدل سوات