تحلیل همدیدی بارشهای سیلزا در حوضه بازفت (نمونه موردی: سیلاب 17 تا 20 بهمن 1376)

تحلیل شرایط همدیدی الگوهای گردش جوی، در شناسایی عوامل موثربر وقوع بارشهای سنگین حائز اهمیت است. به ویژه آنکه این نوع بارش با تبدیل به رواناب، میتواند پیامدهای زیانباری به دنبال داشته باشد. در اکثر حوضه های آبخیز ایران به ویژه مناطق جنوب و جنوبغرب کشور همه ساله بارشهای سنگین، سیلهای مخربی را ایجاد میکند. رودخانه کارون ازمهمترین و پرآبترین رودخانه های حوضه آبریز خلیج فارس می باشد که حوضه بازفت یکی از مهمترین سرشاخههای رود کارون محسوب می شود و میزان بارندگی در آن نسبتاً در حد بالایی است. در این پژوهش جهت - بررسی شرایط همدید بارشهای سیلزا در حوضه بازفت از دادههای روزانه و ساعتی دبی و دادههای روزانه بارش در طی دوره آماری 29 ساله( 1388-1360) استفاده شد. با توجه به دادههای دبی ایستگاه مرغک که در خروجی حوضه قرار دارد 220 سیل شناسایی شد و نمودارهای فراوانی ماهانه و سالانه این پدیده ترسیم گردید. همچنین جهت واکاوی همدید سازوکار این رخداد، سیلاب هفت روزه 1367/11/18 تا 1367/11/20 (1998/2/7-1998/2/13) به عنوان مورد مطالعاتی انتخاب شد. به منظور بررسی همدیدی پویشی سامانه های سیل زا، نقشه های تراز دریا، تراز 500 هکتوپاسکال، – شارهمگرایی، مولفه مداری ونصف النهاری باد در ساعت 00 درگستره 10 تا 120 درجه طول شرقی و صفر تا 80 درجه عرض شمالی ترسیم شد. - بررسی الگوهای جوی روزهای مورد مطالعه نشان داد که شکل گیری یک ناوه بر روی شرق مدیترانه و قرارگیری منطقه واگرایی ناوه بر روی حوضه بازفت با فرارفت هوای گرم و مرطوبی که در سطح زمین ایجاد شده، سبب ایجاد ناپایداری گسترده بر روی حوضه مورد مطالعه شده است. مهمترین منابع رطوبتی این بارشها دریای مدیترانه، دریای سرخ و خلیج فارس بوده است.

کلیدواژه ها:

واکاوی همدید ، بارش های سی لزا ، حوضه بازفت