کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیائی در تحلیل خسارت لرزهای خطوط لوله مدفون انتقال سوخت

پدیده زلزله، جزء سوانح طبیعی است که همه ساله خسارات جانی، مالی و زیست محیطی فراوانی بر جای میگذارد. ایران به علت موقعیت لرزه خیزی و قرار گیری آن بروی کمربند زلزله در برابر زمین لرزه بسیار آسیب پذیر میباشد. خطوط لوله انتقال سوخت به عنوان یکی از شریانهای حیاتی است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اهمیت این خطوط در زمان بروز سوانح از جنبه های مختلف افزایش می یابد. یکی از این زمینه ها، تعیین میزان احتمال اشتعال در این خطوط است که می تواند خود سبب گسترش خسارات ثانویه ناشی از زلزله و حتی بروز یک سانحه جدید گردد. یکی از راه های مدل کردن این خطوط و تمام شریان های حیاتی دیگر، نرم افزار GIS می باشد که این نرم افزار با دارا بودن محیطی گرافیکی به عنوان پایگاه دادهای بزرگ و جامع برای تحلیل و تصمیم گیری در مورد شریانهای حیاتی و خط لوله مدفون سوخت فراهم می آورد. ایجاد مدلی از خطوط لوله های انتفال سوخت در محیط GIS و توسعه برنامه ای جهت برآورد آسیب پذیری آنها به سبب بروز زلزله و همچنین تخمین خسارت ناشی از آتش سوزی پس از زلزله در کاربریهای موجود در اطراف این خطوط، یک امکان ویژه جهت تحلیل وضع موجود و بررسی سناریوهای مختلف مدیریت مقاوم سازی این نواحی را فراهم می آورد. به همین منظور نرم افزاری با این هدف برای خطوط لوله انتقال سوخت شهر کرمانشاه ارائه شده است. در این مقاله سعی شده است ابتدا مرور ادبیاتی اجمالی از آتش سوزیهای پس از زلزله های مختلف و تاریخچه ای از تحلیل خسارت لوله های مدفون ارائه میگردد؛ پس از آن به معرفی شهر مورد مطالعه و خطوط لوله موجود در آن پرداخته میشود؛ سپس مدولهای لازم جهت تحلیل خسارت لرزهای خطوط لوله مدفون سوخت مورد بررسی واقع شده است و در خاتمه در غالب چندین گام بطور کامل به توضیح نرم افزار ارائه شده در محیط GIS پرداخته میشود.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری ، تحلیل خسارت لرزهای ، سامانه خطوط لوله سوخت ، GIS ، آتش سوزی پس از زلزله