عدالت اجتماعی اصلیترین رسالت علم جغرافیا در توسعه مناطق محروم

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 701

متن کامل این مقاله منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل مقاله (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

GPACONF01_564

تاریخ نمایه سازی: 17 اسفند 1393

چکیده مقاله:

علم جغرافیا در پی یافتن نوعی سازماندهی فضاهی است که موجبات بهبود وضعیت مناطق محروم را فراهم آورد. علم جغرافیا با درنظر گرفتن عوامل طبیعی و انسانی سعی در برقراری یک رابطه منطقی در راستای بهبود وضعیت محرومیت و دستیابی به توسعهپایدار با حفظ منابع محیط و در امان نگاه داشتن محیط طبیعی برای نسلهای آتی دارد. از آنجا که رسالت علم جغرافیا تحقق عدالت- اجتماعی و توزیع عادلانه خدمات به نفع گروههای کمدرآمد و فاقد درآمد است، این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر مطالعات اسنادی - کتابخانهایی و با روشی تحلیلی توصیفی به تبیین نقش عدالتاجتماعی در توسعه مناطق محروم بپردازد. اصل عدالتاجتماعی که -نقطه مقابل نابرابری قرار دارد توزیع عادلانه با رعایت سه اصل نیاز، منفعت عمومی و استحقاق را خواستار است. عدالت اجتماعی را دریک جمله میتوان تخصیص منابع اضافی برای جبران مشکلات اجتماعی و طبیعی یک منطقه تعریف کرد که در آن توزیع منابع در مناطق بر اساس نیاز و قرار دادن تسهیلات در اختیار مناطق بر مبنای استحقاق و در نظر گرفتن منفعت عمومی برای رفع مشکلاتمحیطی انجام میپذیرد. یافتهها نشان میدهد کمک به شکوفایی استعدادها در یک سرزمین و زندگی در جامعهای که همه افراد ازشانسی برابر در دسترسی به فرصتها در جهت بروز خلاقیتها و پرورش استعدادها برخوردارند میتواند عین عدالت باشد و اقدام درجهت عکس این موضوع و عدم توزیع عادلانه خدمات و امکانات میتواند به معنای از دست دادن این پتانسیل باشد و پیرو آن بامهاجرت این افراد به سمت مراکز برخوردار و افزایش نارسایی در مناطق محروم روبرو خواهیم شد. پدیده مهاجرت که امروز نیز به طور وضوح در تمام مناطق محروم مشاهده میگردد و بخش عظیمی از آن را نیروی جوان و خلاق این مناطق را در بر میگیرد، بیشک دستاورد عدم توزیع یکسان و نابرابری در فرصتهاست. این در حالیست که توزیع عادلانه امکانات علاوه بر کاهش روند مهاجرت، درقالب رویکردی عدالتمحور با سرعت بیشتر و برنامهریزی منسجمتر با نیت تولید ثروت در مناطق محروم ، فرایندی است که میتواندبه تعالی و رشد جامعه کمک شایانی نماید. هرچند دولت هماکنون این برنامه را در دستور کار خود قرار داده است اما سرعت بیشتر در اجرای این مهم و توزیع امکانات با توجه به توانمندی و نیاز مناطق و بدور از عوامل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و طبیعی میتواند مناطق محروم را توانمند سازد تا جایی که نقش پررنگتری در اقتصاد ملی و تولید ناخالص کشور ایفا نمایند. حال آن که جغرافیا نیز معتقد است تنها با الگوی سرمایهگذاری در مناطق مختلف متناسب با نیازهای جمعیتی و تخصیص منابع بر اساس ارزشیابی و عدالت به فراخور نیاز هر منطقه ضمن زدودن محرومیتها میتوان به آمایش سرزمینی و توسعهای همه جانبه و پایدار دست یافت.

نویسندگان

یعقوب زارعی

دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران