تعیین فاکتور درصد دولومیتی شدن در انواع رخساره ها و ارتباط آن با کیفیت مخزنی سازند دالان بالایی در میدان پارس جنوبی

سازند دالان(پرمین میانی تا پسین) به عنوان یکی از مهمترین مخازن گازی در نواحی زاگرس چین خورده و بخش های وسیعی از خلیج فارس محسوب می شود که دارای توالی از رخساره های کربناته، دولومیتی با میان لایه های تبخیری است. مطالعات رسوب شناسی نشان می دهد که گسترش رخساره های مخزنی به طور عمده به واحد دالان بالایی محدود شده، بنابراین شناسایی فرایندهای کنترل کننده ی کیفیت مخزنی در این رخساره ها می تواند کمک زیادی در پیش بینی توزیع خصوصیات مخزنی داشته باشد. بخش اعظم رخساره های دالان بالایی تحت تأثیر دولومیتی شدن با انواع مختلف و به میزان متفاوت قرار گرفته اند که نوع رخساره, چگونگی و درصد دولومیتی شدن تاثیر عمیقی روی خواص پتروفیزیکی(تخلخل، نفوذپذیری، فشار موئینه), از نظر کیفیت مخزنی و قدرت هدایت سیالات دارد. مطالعه ی میکروسکوپی سنگ ها در سازند دالان بالایی منجر به شناسایی ١٢ میکروفاسیس در ۴ مجموعه یا گروه رخساره ای شده است(گروه رخساره ای پهنه های جزرومدی، لاگون، پشته های سدی و دریای باز), درصد و فراوانی دولومیتی شدن در هر یک از این مجموعه ها متفاوت خواهد بود که موجب افزایش یا کاهش کیفیت مخزن خواهد شد. بر این - ٩٠ درصد دولومیتی شده اند. ٢ - اساس رخساره ها در ۴ گروه قرار می گیرند: ١- رخساره هایی که ١٠٠ ١٠ درصد دولومیت. ۴- رخساره - ۵٠ درصد دولومیتی شده اند. ٣ - رخسارهایی با ۵٠ - رخساره هایی که ٩٠ ٠ درصد می باشد. از این چهار گروه دولوستونها فراوانی - هایی که میزان دولومیتی شدن در آنها ١٠ بیشتری نسبت به بقیه داشته و سپس رخساره های با لیتولوژی آهکی قرار دارند، دو گروه بعدی از فراوانی کمی برخوردارند. بررسی خصوصیات کیفیت مخزنی در رخساره ها نشان می دهد که رخساره های دولوستونی از تخلخل و تراوایی پایینی برخوردار هستند، در رخساره هایی که به صورت بخشی دولومیتی شده اند میزان تراوایی کاهش پیدا می کند ودر رخساره های آهکی تخلخل کل افزایش یافته اما میزان تراوایی کاهش می یابد.همچنین بررسی داده های ایزوتوپی نشان می دهد که ترکیب ایزوتوپی اکسیژن سبکتر و منفی تر از ترآیب ایزوتوپی اآسیژن نمونه های صدف بی مهرگان وسیمان آلسیتی پرمین می باشد این دولومیت ها تحت شرایط فوق اشباعی کم و حرارت کم در زون دولومیتی مخلوط آب دریا وآب متئوریکی تشکیل می شوند.

کلیدواژه ها:

پارس جنوبی ، سازند دالان بالائی ، رخساره ، درصد دولومیتی شدن ، کیفیت مخزن