ضرورت فرهنگ شهروندی در حوزه مدیریت شهری در جامعه ایران

پیوند تنگاتنک مفاهیم شهروندی و فرهنگ با گسترش تفکر مدنی از قرن 19 به این سمت در شکل گیری دولت های ملی نقش بارزی داشته است. مهمترین مفاهیم کلیدی حوزه فرهنگ شهروندی شامل مسئولیت پذیری شهری، قانون مند بودن شهروندان، هنجار پذیی الگویهای شهرنشینی و ... است، که منجر به شکل گیی هویت فرهنگ شهروندی از سوی مدیریت شهری خواهد شد. ابن خلدون در قالب علم عمران مفهوم شهروندی و شکل گیری فرهنگی آن را مورد بررسی قرار داده است. هابز در بحث نظریه های مشارکت شهروندی نسبت به فرهنگ شهروندی دیدگاه بدبینانه داشته است. مارشال در حوزه فرهنگ شهروندی، اشاره به سه نوع حقوق (مدنی- سیاسی- اجتماعی) می کند. ترنر بر اساس الگوی جامعه شناختی شکل گیری فرهنگ شهروندی را بر اساس منابعی چون (هویت، حقوق، منابع اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و جماعت) م ورد اهتمام قرار داده است. پاستز در حوزه شهروندی با تأکید بر حفظ دموکراسی این مسئله را متداثر از ارزش های فرهنگی ریشه دار جامعه در حوزه زندگی اجتماعی دانسته است. پوپر با تکیه بر هویت مدنی مفهوم فرهنگ شهروندی را مورد مطالعه قرار می دهد. در شکل گیری فرهنگ شهروندی یکسری از نهادها و سازمان های اجتماعی چون (رسانه ها تأمین اجتماعی، انتخابات، انجمن های داوطلبانه مردمی در سطح ملی، منطقه ای و محلی، مدیریت شهری، آموزش و پرورش، نهاده های فرهنگی، احزار سیاسی و ...) با توجه به اهداف و کاربری هایشان در شهر بر فرهنگ شهروندی اثر گذارند. با توجه به این مسئله فرهنگ شهروندی در وزه مدییت شهری این است که در درجه اول حضور مستمر شهروندانی که با او متمایز هستند را در یک مجموعه شهری بپذیریم، در درجه دوم از قواعد اجتماعی پیروی کنیم و منافع جمعی را بر منافع و علایق فردی ترجیح دهیم. در واقع غنای فرهنگ ایرانی در زمینه شهروندی از یک بار معنوی ویژه برخورداست، که اثبات ان هر یک نفی دیگری را سبب نمی شود. برای شهروندان ایرانی فرهنگ شهروندی با تأکید بر ابزارهایی چون تاریخ، فرهنگ، زبان، آرمان های مشترک وروابط اعضای آن شهر، قانونمندی خاصی را نیز بر زندگی و روابط آن شهر حاکم می کند. با توجه به این مسئله اهتمام مدیریت شهری جامعه ایران به الگوی حکمرانی خوب با ارائه یکسری از راهبردها و راهکارهای علمی و کاربردی می تواند این فرهنگ را در سطح ساختار جامعه ایران گسترش دهد.

کلیدواژه ها:

اخلاق شهروندی ، حقوق شهروندی ، شهروندی ، فرهنگ شهروندی ، هویت شهروندی