معرفی گونه مهم دارویی دم اسب ( Equisetum telmatia Ehrh. ) و نقش آن در طب سنتی

انسان ها از همان روزهای آغازین زندگی با قدرت شفابخشی و اثر درمانی گیاهان آشنا و به درمان روح و جسم خود پرداخته و بدین وسیله به خویش لطافت و شادابی بخشیدند در کشور ما نیز به دلیل مفاخر علمی کهن و غنای فلور گیاهی از همان دوران قدیم گیاهان دارویی از جایگاه درمانی ویژه ای در طب سنتی برخوردار بوده اند از جمله این گیاهان گیاه معروف دم اسب است دم اسب با نام علمی Equisetum SPP متعلق به تنها جنس Equisetum از تیره Equisetacea می باشد که در ایران چهار گونه و سه واریته دارد این گیاه که یک یادگار گیاهی ماقبل تاریخ است خویشاوند نزدیک گیاهانی است که از سیصد میلیون سال پیش در دوران کربونیفر در روی زمین می روئیدند. ساقه های پرگره و شکننده آن مملو از عنصر شفابخش سیلیس است که در زمان یونانیان برای درمان زخم استفاده می شد. در ایران نیز در فهرست گیاهان دارویی متداول در طب سنتی با اثر مدر، درمان سرطان و غیره یاد شده است این بررسی که در استان مازندران صورت گرفت با تهیه و تدوین پرسشنامه و سوال از مردم بوده است که در نتیجه بررسی و تحقیق مشخص شده که قسمت هوایی ساقه نازای این گیاه که سرشار از املاح معدنی و آلی چون سیلیس، پتاسیم، منیزیم، منگنز، آهن، فلاونوئید، فنل، ساپونین، آلکالوئید و ... همچنین مقادیر زیادی از ویتامین C و E است با صور مختلف دارویی از جمله جوشانده ، مرهم، دهان شویه و ... با آثار درمانی چون قابض، بند آورنده خون ریزی از جمله خون دماغ و خونریزی رحم، مدر، ضد التهاب، ترمیم کننده بافت، عفونت دهان، لثه، التهاب حلق، سرماخوردگی، ریزش مو، دردهای روماتیسم، درمان آرتریت، شکستگی استخوان و غیره مورد استفاده مردم بوده است.

کلیدواژه ها:

ا Equisetum ، طب سنتی ، خواص دارویی