بررسی نقش نورون های اوپیوئیدی در اثرات ضد دردی عصاره عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه سنبل الطیب Valeriane Officinalis بر دردهای حاد و مزمن در مدل های ارزیابی درد Hot plate، Tail flick و آزمون فرمالین در موش کوچک آزمایشگاهی

وجود عوارض داروهایی شیمیایی در تسکین درد باعث توجه بیشتری به داروهای گیاهی مانند سنبل الطیب شده است. نتایج مطالعات قبلی دال بر این است که احتمالا این گیاه می تواند بر تعدیل درد موثر باشد هدف این پژوهش تعیین اثر عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه سنبل الطیب بر درد حاد و مزمن در مدل های Tail flick و Hot plate و تست فرمالین در موش سوری و نقش نورون های اوپیوئیدی در این اثر ضد دردی و همچنین مقایسه آن با اثرات ضد دردی استرس و دگزامتازون بوده است در این مطالعه از موش سوری نر ، نژاد آلبینو با وزن 25 تا 30 گرم استفاده شد. عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه با دوزهای 200 و 500 و 1000 میلی گرم به ازا هر کیلوگرم وزن بدن موش یا حجم آن و هیکل به صورت داخل صفاقی 30 دقیقه قبل از انجام آزمون های Tail flick و Hot plate و فرمالین، به حیوانات تزریق شد. دگزامتازون با دوزهای 0/5، 1 و 2 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم در آب سرد حدود 18 درجه سانتیگراد شنا کردند. ملاک ارزیابی درد در آزمون Tail flick اندازه گیری زمان پاسخ به درد به دنبال بلند کردن دم و در Hot Plate زمان شروع لیسیدن پاهای جلویی و یا پرش توسط حیوان بود. در آزمون فرمالین نیز کل زمان لیسیدن پایی که در آن فرمالین تزریق شده بود برای فواصل زمانی 5 دقیقه اول (درد حاد) و 15 تا 60 دقیقه بعد از تزریق فرمالین (برای درد مزمن) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استرس و دگزامتازون دارای اثرات ضد دردی در هر سه آزمون هستند عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه سنبل الطیب با دوز 500 و 1000 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن به طور معنی داری پاسخ دهی حیوانات را به محرک های دردزا در آزمون TF ، HP و فاز حاد آزمون فرمالین کاهش می دهد (0.01>p). در فاز مزمن آزمون فرمالین این اثر مشاهده نشد ضمنا تزریق نالوکسون با دوز 2 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن اثر ضد دردی عصاره گیاه را خنثی کرد که به نظر می رسد گیرنده های اوپیوئیدی در اثرات ضد دردی این گیاه دخیل باشند. یافته های این مطالعه نشان داد مه عصارخ هیدروالکلی ریشه گیاه سنبل الطیب می تواند سبب کاهش درد حاد شود و در درد مزمن اثری ندارد.

کلیدواژه ها:

سنبل الطیب ، استرس ، دگزا متازون ، درد حاد و مزمن ، موش سوری