بررسی نحوه عکس العمل گیاه دارویی صابونی (Saponaria officinalis) به سطوح مختلف تنش شوری در حالت پرایمینگ و بدون پرایمینگ

شوری خاک یکی از مهمترین تنش های محیطی است که جوانه زنی و استقرار گیاهچه ها را در بسیاری از گیاهان زراعی و دارویی تهدید می کند بنابراین لازم است تا با استفاده از تکنیک های مختلف مقاومت بذور گیاهان مختلف از جمله گیاهان دارویی در مرحله جوانه زنی و سبز شدن نسبت به شوری افزایش یابد از این رو اعمال پیش تیمارها جهت تسریع در جوانه زنی و استقرار اولیه گیاه مورد توجه می باشد بر این اساس آزمایش حاضر در شرایط آزمایشگاه و با هدف بررسی اثر سطوح پرایمینگ بذر (شاهد بدون پرایم، گرایم با NaCl و پرایم با آب مقطر) بر واکنش پذیری گیاه دارویی صابونی به سطوح مختلف شوری (0، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار اجرا شد تجزیه واریانس داده ها حاکی از این بود که تمامی صفات مورد بررسی نظیر سرعت، مدت و درصد جوانه زنی ، طول ساقه چه و ریشه چه ، وزن تر و خشک ساقه چه و ریشه چه و وزن تر و خشک کل در سطح اختمال 1% تحت تاثیر تیمارهای پرایمینگ و تنش شوری قرار گرفتند ولی اثر متقابل پرایمینگ در سطوح شوری بر هیچ یک از صفات معنی دار نشد. بر اساس مقایسات میانگین ها، ماکزیمم اکثر صفات مورد بررسی (به استثناء میانگین مدت جوانه زنی که بیشترین مقدار این ویژگی در تیمار بدون پرایم بدست آمد) بدون اختلاف معنی دار با تیمار پرایم با آب مقطر به تیمار پرایم با NaCl تعلق گرفت. با افزایش سطوح تنش شوری نیز به جز صفت میانگین مدت جوانه زنی از مقادیر سایر صفات کاسته شد به طور کلی تنش شوری توانست مولفه های موثر در جوانه زنی و استقرار گیاه چه ها را کاهش دهد ولی این کاهش در بذور پرایم شده به مراتب کمتر از بذور بدون پرایم بود. بنابراین نتیجه گیری می شود که با استفاده از تکنیک های پرایمینگ می توان مقاومت به تنش های غیر زیستی محیطی نظیر شوری را افزایش داده و به افرایش تولید محصولات مختلف از جمله گیاهان دارویی مبادرت ورزیدند.

کلیدواژه ها:

پرایمینگ ، گیاه دارویی ، Saponaria officinalis ، تنش شوری ، مولفه های جوانه زنی