بررسی و مقایسه روش های مختلف تکثیر گیاه دارویی مورد (myrtus communis) در استان لرستان

گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمان های گیاهی و به طور کلی فرآورده های طبیعی به ویژه در طی سال های اخیر رو به افزایش و مهمترین علل آن، اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی بوده است . استفاده مطلوب ، منطقی و بهینه از این منابع که به لحاظ فناوری بسیار کم هزینه تر و ساده تر از صنایع دارویی شیمیایی است می تواند ضمن تامین بخشی از نیازهای عمده بهداشتی و درمانی جامعه از خروج مقادیر متنابهی ارز جلوگیری گردد. بنابراین با اتخاذ سیاست ها و راهکارهای مناسب و مبتنی بر یک شناخت واقع گرایانه از وضعیت موجود این منابع و کاربرد روش های علمی و صحیح در تمام ابعاد اعم از کاشت، داشت و برداشت و بهره برداری صنعتی و اقتصادی آن، چه از طبیعت و چه به صورت کشت مکانیزه، می توان به درک واقعی و اصولی در خصوص نقش و بازدهی گیاهان دارویی در جوامع رو به رشدی همچون ایران رسید و علاوه بر حفظ و حراست از این سرمایه های ملی به شکوفایی و توسعه پایدار جامعه نیز دست یازید. گیاه دارویی مورد myrtus communis درختچه ای است همیشه سبز از خانواده Myrtaceae به ارتفاع 1 تا 3 متر که دارای ساقه های بسیار متعدد و منشعب می باشد اثر درمانی این گیاه مربوط به اسانسی است که در اعضای مختلف این گیاه به ویژه در برگ آن وجود دارد لرستان یکی از رویشگاه های اصلی این گیاه بوده که تاکنون بیش از 15 رویشگاه از ان در مناطق مختلف استان شناسایی شده است با توجه به درصد مواد موثره با غلظت کم و نیاز به استفاده از حجم زیادی از این گیاه جهت بدست اوردن عصاره خالص و مواد موثره در سال های اخیر متاسفانه بهره برداری بی رویه و غیر اصولی از این گیاه توسط سودجویان رویشگاه های طبیعی آن را تا مرز انقراض پیش برده است بنابراین دستیابی به بهترین روش تکثیر و تولید انبوه برای مصارف دارویی و صنعتی می تواند گامی مهم در حفظ و احیای رویشگاه های این گیاه باشد . جهت تحقق اهداف فوق و دستیابی به بهترین روش تکثیر این گیاه 4 روش تکثیر (قلمه با تیمار هورمون ریشه زایی اکسین، قلمه بدون تیمار هورمون، پاجوش و بذر) در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. پس از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین تیمار با استفاده از آزمون دانکن تیمار قلمه آغشته به هورمون با میانگین 68 درصد نسبت به سایر روش های تکثیر برتری نشان داد.

کلیدواژه ها:

گیاه دارویی ، مورت ، تکثیر ، لرستان