جایگاه اصل تساوی سلاح ها و جلوه های آن در قانون آیین دادرسی کیفری 1392

اصل تساوی سلاح ها یکی از مصادیق اصلی کلی تساوی طرفین در فرآیند دادرسی است. این اصل یکی از ارکان مهم و بنیادی دادرسی عادلانه محسوب می شود. اصل تساوی سلاح ها در امور کیفری اقتضا می نماید طرف های دعوا در فرآیند دادرسی در موقعیت و شرایط اساسی نامناسبی قرار نگیرند. در پرونده های کیفری دادستان که وظیفه تعقیب متهم را بر عهده دارد از امکانات بالایی برخوردار است. در این دعاوی شاکی و دادستان در یک طرف دعوی قرار دارند و طرف دیگر دعوی نیز متهم می باشد. لذا اصل تساوی سلاح ها ایجاب می نماید متهم نیز مانند شاکی و دادستان از امکانات و موقعیت حقوقی و قانونی مساوی بهره مند شود. اصل تساوی سلاح ها و مساوات در اسناد بین المللی به یک اصل جهان شمول و عام تبدیل گشته و بر همه نوع دادرسی اعم از مدنی، حقوقی، اداری و کیفری حاکمیت دارد. اهمیت این موضوع در دعاوی کیفری مهمتر از سایر دعاوی به ویژه از دعاونی مدنی است، در واقع ویژگی ترافعی بودن محاکمات مدنی تا حدودی مانع از آسیب جدی به اصل مذکور می شود. علی رغم اهمیت این اصل و رعایت آن در جهت رسیدن به عدالت و تحقق دادرسی منصفانه، در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 به این اصل اشاره صریحی نشده، لیکن در برخی از مواد قانون مزبور مصادیق اصل تساوی سلاح ها پیش بینی گردیده است. در این مقاله پس از اشاره به مفهوم و پیشینه اصل تساوی سلاح ها و تفکیک آن از مفاهیم مشابه، جایگاه اصل تساوی سلاح ها در سیستم های دادرسی و در نهایت جلوه های اصل تساوی سلاح ها در قانون آیین دادرسی کیفری سال 1392 بیان می شود.

کلیدواژه ها:

اصل تساوی سلاح ها ، دادرسی عادلانه ، قانون آیین دادرسی کیفری 1392