آثارفقهی وحقوقی تلقیح مصنوعی

امید به بقا و ادامه نسل برای انسانها فطری است. امروزه پیشرفت های علمی سبب شده است که بسته شدن نطفه انسان و دیگرحیوانها، از غیر راه شناخته شده (آمیزش) امکان پذیر گردد؛روشهاى مختلف تلقیح مصنوعى، استفاده از رحم جایگزین، اهداىجنین و پذیرش سرپرستى اطفال بى سرپرست از جمله راهکارهایى است که در حال حاضر، جهت کمک به زوجین نابارور کم وبیش مورد استفاده قرار مى گیرد. در نظام حقوقى ایران جز در دو مورد اخیر، قانون مدونى وجود ندارد و کسانى که قصداستفاده از این روش ها را دارند،با سردرگمى روبرو هستند. در تدوین قوانین جدید از یک سو بایستى خلأهاى قانونى موجود، بهویژه در زمینه تلقیح مصنوعى و رحم جایگزین برطرف و ابهام از قوانین موجود زدوده شود و از سوى دیگر باید به این نکتهتوجه داشت که در جهت حمایت از زوجین نابارور مهمترین نکته، رابطه طفل با خانواده وى است. اگرچه مطلوب این است کهطفل اعطا شده به زوجین نابارور از نظرنسب نیز ملحق به آنان باشد، ولى ایجاد نسب به شکل مصنوعى نه امکان پذیر است و نهمطلوب. نتیجه این که حمایت از زوجین نابارور در نظام حقوقى ایران نیازمند وضع قوانینى شفاف است که ضمن تسهیل روندادارى و قضایى، روابط زوجین و طفل اعطایى به آنان را به خوبى تنظیم نماید. با توجه به این پیشرفتها، مقاله حاضر به تحقیقدرباره گونه های باروری و حکم شرعی آنها می پردازد؛ مشروعیت موضوع فرزنددار شدن با دخالت عامل سومی به صورت اسپرمبیگانه یا تخمک بیگانه یا رحم بیگانه را با عنایت به آیات، روایات، اصول و قواعد فقهی مورد بحث و بررسی قرار می دهد و بهجمع بندی موضوع از دیدگاه فردی و احوال خصوصی افراد و دیدگاه حکومتی و نظام اجتماعی دست می یازد.

کلیدواژه ها:

باروری پزشکی ، تلقیح مصنوعی ، انتقال جنین ، نطفه ، تخمک