بررسی جایگاه رنگ در ایجاد حس مکان در مسجد نصیرالملک با رویکرد به هنر اسلامی دوره قاجار

هنر اسلامی محیطی را بوجود می آورد که پاسخگوی نیازهای فطری انسان باشد. معمار مسلمان با دیدگاه توحیدی و با هماهنگی در نقشها و رنگها، محیطی با خلوص معنوی پدید می آورد. مسجد به عنوان شاخصترین نمونه معماری اسلامیمکانی است که انسان درون آن حضور الهی را احساس می کند. مسجد نصیرالملک،از مساجد ساخته شده در دوران قاجار است که به رنگهای متنوع در بخشهای مختلف، شهرت دارد. هدف از این پژوهش عبارت است از : 1- بررسی رنگهای بکار رفته دربخشهای مختلف مسجد نصیرالملک و تطبیق آن با کاربری فضاها. 2-بررسی نوع و میزان تاثیر پذیری رنگهای استفاده شده، ازهنر اسلامی دوره قاجار. این مقاله درجهت پاسخ به دو سوال تدوین شده است: 1- فاکتورهای تاثیرگذار رنگ از منظر هنر اسلامی 2- نحوه بهرهگیری از این الگوها در مکانهایمختلف مسجد. پژوهش از طریق شیوه همبستگی- همخوانی و علی پس از وقوع انجام گرفته است. ابتدا رنگ و تاثیرات روانشناختی انواع آن در متون و از دیدگاه اسلام و سابقه استفاده نمادین ازرنگ مورد بررسی قرار گرفت. رنگهای بکاررفته در مجسد، با توجه به دوره قاجاریه، به تفکیک فضایی، مطالعه گردید و با الگوهای استخراج شده از مطالعات کتابخانه ای مقایسه شد. بررسیها نشان می دهد که معمار مسلمان، در راستای تحقق اصلعدالت محوری، متناسب با هر مکان از رنگهای مختلف در تزیینات بنا بهره برده. و القای معنویت مکان و ایده توحیدی برگرفته از دین باوری معمار از طریق ترکیب رنگها در فضاهای مختلف صورت گرفته است

کلیدواژه ها:

رنگ ، هنراسلامی ، مسجد ، قاجار ، معماری اسلام