مدیریت زیست محیطی مصرف کودهای شیمیایی نیتروژن دار در محصول گوجه فرنگی

مصرف بی رویه کودهای نیتروژن دار در کشت محصولات کشاورزی به ویژه سبزی و صیفی به دلیل سرعت رشد بالاو نیاز فراوان به موادغذایی قابل جذب، موجبات به خطرافتادن سلامت مصرف کنندگان محصولات ازطریق تجمع نیترات در محصول و آلودگی محیط زیست ازجمله منابع آبی و خاک گردیده است. بر اساس پژوهش های صورت گرفته گوجه فرنگی، همچون سبزیجات دیگر، استعداد قابل ملاحظه ای در جذب و تجمع نیترات دارد. استان هرمزگان با 14 هزار هکتار سطح زیر کشت و تولید 423 هزار تن گوجه فرنگی از عمده ترین استانهای تولید کننده این محصول به ویژه در تولید خارج ازفصل درسطح کشور بشمار می رود. بنابراین، انجام پژوهش هایی به منظور مصرف بهینه کود بویژه کودهای نیتروژنی در راستای مدیریت زیست محیطی و تولید مناسب با کمترین میزان مجاز غلظت نیترات در میوه برای حفظ سلامتی افراد جامعه ضروری بنظر می رسد.این پزوهش به منظور تعیین مقدار مصرف بهینه کودهای نیتروژنی در زراعت دو رقم گوجه فرنگی انجام گرفت، به طوری که هم مناسب ترین عملکردو هم کمترین غلظت نیترات درمیوه (کمتر از حد مجاز) حاصل گردد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی درسه تکرارو شامل فاکتور های: رقم گوجه فرنگی (سانسید و ان 3)، منبع کود نیتروژنی (اوره و سولفات آمونیوم)، زمان برداشت (صبح و عصر) ودرپنج سطح مصرف نیتروژن اجراگردید. پاسخ های گیاهی شامل عملکرد و مقدار غلظت نیترات درمیوه بود. نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار های SPSS ، Mstat C و Excell موردبررسی وتجزیه وتحلیل قرارگرفت.براساس نتایج حاصله ازتحقیق وباتوجه توجه به حد بحرانی سمیت نیترات بر اساس گزارش WHO یعنی میزان 300 میلی گرم نیترات در هر کیلوگرم میوه تازه و در نظر گرفتن نوع کود ارزان تر و در دسترس تر و عملکرد ارقام مورد استفاده در منطقه توصیه می شود با مصرف سطح کودی 180 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کودی اوره و استفاده از رقم ان 3 به عنوان رقم مناسب تر و برداشت در زمان عصر به کشت محصول گوجه فرنگی در منطقه اقدام شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت زیست محیطی ، کودهای نیتروژن دار ، تجمع نیترات ، گوجه فرنگی