بررسی متغیرهای زیستگاهی موثر بر تراکم پرندگان «آشیانه حفره ای» در پارک ملی گلستان

این پژوهش جهت بررسی تاثیر متغیرهای محی طزیستیموثر بر فراوانی جامعه پرندگان آشیانه حفرهای در پارک ملی گلستان انجام شد. شاخصهای تراکم و همباشی پرندگان با متغیرهای محیطزیستیبا استفاده از روش نمونهبرداری مسافتی و روش رجبندیمورد مطالعه قرار گرفت. پرندگان و متغیرهای محیطزیستیبه فاصله شعاعی 25 متری از هریک از 122 نقطه نمون هبرداری بررسی گردید. برای تع یین تراکم پرندگان و همباشی جامعه پرندگان با متغیرهای محی طزیستی، به ترتیب از نمونهبرداری فاصلهای و آنالیز تطبیقی متعارف استفاده شد. در طول دورهمطالعاتی، تعداد 612 مشاهده از پرندگان آشیانه حفرهای متعلق به 12گونه ثبت گردید. پرندگان الگوهای متفاوتی از تراکم را در پارک ملیگلستان از خود نشان دادند. مگ سگیر سین هسرخ، کمرکولی جنگلی و چر خریسک پ سسر سفید بیشترین تراکم و گون ههای سین هسرخ،دارکوب خالدار بزرگ و دارکوب خالدار کوچک کمترین تراکم در هکتاررا داشتند. محور اول آنالیز تطبیقی متعارف دو گروه عمده از پرندگان رااز یکدیگر متمایز نمود. گروه اول شامل گون ههای آشیان حفرهایثانویه نظیر الیکایی، چر خریسک بزرگ، چر خریسک پ سسرسفید، سین هسرخ و مگ سگیر سین هسرخ همبستگی مثبتی با تعداد درختان با ارتفاع کمتراز 10 متر، تعداد درختان با قطر برابر سینه کمتر از 20 و 50 - 20 سانتیمتر داشت. گروه دوم، شامل دارکوب خالدار بزرگ، دارکوب خالدارکوچک، دارکوب سیاه، کمرکولی جنگلی و دارخزک که اغلب آنهاجزء پرندگان آشیان حفرهای اولیه هستند همبستگی مثبتی را با ارتفاع درختان،ارتفاع درختان خشک سرپا، قطر برابر سینه درختان خشک سرپا، درجهپوسیدگی درختان خشک سرپا، ارتفاع درختان خشک افتاده، قطر برابرسینه درختان خشک افتاده، درجه پوسیدگی درختان خشک افتاده وتعداد درختان با قطر برابر سینه بیش از 100 سانتیمترداشت. نتایج این مطالعه بیانگر اهمیت متغیرهای زیستگاهی خصوصاً خشک هدارها در حفظ فراوانی جامعه پرندگان ب هویژهپرندگان آشیانه حفرهای و در نتیجه حفظتنوع زیستی بومسازگا نهای جنگلی است.

کلیدواژه ها:

پرندگان آشیانه حفره ای ، پارک ملی گلستان ، تراکم ، متغیرهای زیستگاهی