مدیریت بهینه آبیاری در تولید کنجد در راستای کشاورزی پایدار تحت شرایط خشکسالی

کنجد گیاهی روغنی است که آب و هوای گرمسیری را ترجیح می دهد. روغن کنجد از مرغوب ترین روغن های خوراکی می باشد. اهمیت تحقیق روی دانه های روغنی وقتی مشخص می گردد که بدانیم بیش از 90% روغن کشور وارداتی است. مناطق جنوبی کشور از جمله منطقه جیرفت و کهنوج یکی از مناطق مستعد تولید این محصول می باشد. شرایط خشکسالی و کمبود آب یکی از عوامل اصلی محدود کننده تولید این محصول در مناطق خشک و نیمه خشک است. لذا با توجه به اهمیت تولید کنجد و مصرف بهینه آب در شرایط خشکسالی به منظور تعیین بهترین دوره آبیاری برای تولید اقتصادی عملکرد کنجد در منطقه جیرفت آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با هفت تیمار در سه تکرار از تیرماه 89، بمدت دو سال به مرحله اجرا درآمد. در این آزمایش تیمارهای دور آبیاری با استفاده از تبخیر تجمعی شامل تیمار یک: دوره آبیاری بر اساس عرف زارع، تیمار دو: دوره آبیاری پس از 90 میلی متر تبخیر تجمعی، تیمار سه: دوره آبیاری پس از 120 میلی متر تبخیر، تیمار چهار: دوره آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر، تیمار پنج: دوره آبیاری پس از 180 میلی متر، تیمار شش: دوره آبیاری پس از 90 میلی متر تبخیر قبل از ظهور گل و دوره آبیاری پس از 180 میلی متر تبخیر بعد از ظهور گل و تیمار هفت: دوره آبیاری پس از 180 میلی متر تبخیر قبل از ظهور گل و دوره آبیاری پس از 90 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر بعد از ظهور گل بودند. پس از برداشت، مقدار عملکرد و اجزاء عملکرد اندازه گیری شد. نتایج نشان داد بین تیمارها تفاوت معنی داری از نظر تأثیر آنها بر عملکرد و اجزاء عملکرد وجود داشت. با توجه به نتایج بدست آمده از اجرای این پروژه تحت شرایط آزمایش حاضر تیمار شماره دو جهت حداکثر تولید عملکرد کنجد در منطقه قابل توصیه می باشد.

کلیدواژه ها:

تبخیر ، خشکسالی ، دور ابیاری ، کنجد ، عملکرد و اجزاء عملکرد