تناسبات طلایی، الگویی کهن در معماری ایران نمونه مورد مطالعه: میدان نقش جهان اصفهان، عصر صفویه

معماری گذشته ایران دارای الگوهای با ارزشی برای شناسایی و استفاده در معماری معاصر می باشد. در این پژوهش با استفاده از روش تفسیری تاریخی و تحلیل محتوا با استناد به منابع کتابخانه ای، تناسبات طلایی شکل گرفته در معماری میدان نقش جهان اصفهان به عنوان ارزشی برجسته در معماری ایران مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش نحوه به کارگیری تناسبات طلایی در میدان نقش جهان است تا با درک درست از آن در معماری معاصر برای بالا بردن کیفیت فضایی مورد استفاده قرار گیرد. سوالی که پیش روی ماست این است که آیا در میدان نقش جهان اصفهان از تناسبات طلایی استفاده شده است نحوه استفاده از این تناسبات به چه صورت بوده است فرض بر این است که استفاده از تناسبات طلایی در میدان نقش جهان صورت گرفته است چون در غیر این صورت فضایی با چنین وسعت در صورت عدم استفاده از هندسه در طراحی آن، ممکن بود نتایج مطلوب فضایی را به صورت کامل نداشته باشد. در این پژوهش ابتدا به تعریف کهن الگو پرداخته شده و پس از آن هندسه و تناسبات طلایی مورد بررسی قرار گرفته است، شناخت مختصری از معماری دوران صفویه و تاریخچه میدان نقش جهان نیز بخشی از این پژوهش را شامل می شود. و در آخر تحلیل هندسی میدان نقش جهان و بازشناسی کهن الگوی تناسبات طلایی انجام شده است. نتایج حاصله نشان داده که تناسبات طلایی به دو صورت تناسب طلایی در مستطیل و تناسب طلایی در تقسیم پاره خط در میدان نقش جهان مورد استفاده قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

کهن الگو ، تناسبات طلایی ، معماری ایران ، صفویه ، میدان نقش جهان اصفهان