مستندسازی ساخت مقرنس سردر ورودی مسجد مصری

یکی از گنجینه های ارزنده معماری ایرانی اسلامی، آثار به جا مانده از معماری ایران است که یکی از ارزنده ترین عنصرهای به کار رفته -در این آثار، مقرنس می باشد. مقرنس یکی از بارزترین عناصر تزیینات اسلامی است که یادآور نمای منجمد شده ی سنگ گونه شیره هایآهکی )استالاکتیت( در غارها می باشد. درگذشته مقرنس در کاخ ها، تالارها، مساجد، کاروانسراها و خانه ها به عنوان جز زینتی کاربردفراوان داشته اما امروزه به مکان های مذهبی و مساجد محدود شده است که نشان دهنده ی کم توجهی به این هنر پیشینیان و روبه فراموشی رفتن آن است. آلات به کار رفته در مقرنس عبارتند از: شمسه، شاپرک، ترنج، طاس، تنوره، چندلنگه ها و غیره. مقرنس ابتدا به صورت دو بعدی ترسیم می شود و در ساخت اکثر اجزای آن فرم سه بعدی پیدا می کنند به همین منظور طراحی و ساخت آن پیچیده ومشکل است. در این مقاله پرسش پیش رو این است که چگونه این رسم دوبعدی را به سه بعدی تبدیل می کنند لذا این مقاله به بررسی چگونگی ساخت مقرنس می پردازد و سعی در برطرف کردن این ابهام دارد. به همین منظور به مستندسازی مراحل ساخت مقرنس سردرورودی مسجد مصری که مسجد کوچکی در محله جویباره اصفهان می باشد و متعلق به دوره ی صفویه و زمان سلطنت شاه عباس دوم است، پرداخته شده است. در این مقاله تمامی مراحل از کشیدن تا ساخت مقرنس مورد بررسی قرار گرفته شده است که در مرحله اول به ساخت لب تخت ها و چندلنگه ها و نصب آن ها اشاره شده و در بخش دیگر قالب گیری و ساخت کاسه ها و نصب آن ها مورد بررسی قرار گرفته است و در آخرین بخش کار به نحوه ساخت شمسه پرداخته شده که در حین کلیه مراحل به مواد و مصالح و نکات کلیدی آن اشاره شده است. روش تحقیق مورد استفاده ترکیبی بوده و با توجه به محدودیت منابع نوشتاری درباره این موضوع در این مقاله از مشاهدات عینی و مصاحبه با استادکاران بهره گرفته شده است.