جلوه های بصری اصل قرآنی توحید در هنر و معماری اسلامی

کیفیت ظهور حقایق قرآنی توحید از اهمیت ویژه ای در آثار مختلف هنر و معماری اسلامی برخوردار است. این نوشتار با هدف دستیابی بهراز پایداری هنر و معماری اسلامی در ادوار تاریخی جهان اسلام به بررسی انحاء جلوه های بصری توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالیو توحید عبادی در این آثار می پردازد.هنر ومعماری اسلامی عرصه ظهور حقایق قرآنی است.تشبیه ناپذیری خداوند در اقسام توحید ذاتی و صفاتی در انواع صور و شکل هایتجرید یافته و رمزی جلوه گر می شود . وحدت و هماهنگی و انتظام هندسی حاکم بر سراسر هستی در توحید افعالی در هندسه کیفیحاکم بر ترکیب بندی عناصر تصویری در آثار هنری جلوه گر می شود . رعایت قوانین هندسه؛ با توازن ، تعادل، تناسب ، تقارن در میانعناصر بصری؛ نقطه ، خط ، سطح ، حجم موجب وحدت و هماهنگی در سراسر اثر هنری می گردد.ریتم از تکرار عناصر بصری ؛ نقطه ،خط، سطح ، حجم ، در انحأ آثار هنری ایجاد می شود. اعلام عبودیت و بندگی به درگاه خداوند درتوحید عبادی به صورت عنصر ریتم در آثار هنر و معماری جلوه گر می شود.روش پژوهش توصیفی تحلیلی و شیوه تجزیه و تحلیل قیاسی و استقرایی با رویکرد تأویلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای ومیدانی است.

کلیدواژه ها:

هنر اسلامی ، توحید ذاتی ، توحید صفاتی ، توحید عبادی ، توحید افعالی