چارچوبی برای معماری سازمانی شهر الکترونیک

هنگامی که آغامحمدخان قاجار در سال 1210 هجری قمری در تهران تاجگذاری کرد و این شهر را پایتخت ایران اعلام داشت،‌تهران در مقایسه با شهرهای آن روز ایران بسیار کوچک می نمود. محدوده این شهر به قدری بود که در کمتر از یک ساعت می شد آن را در نوردید. خانه ها و عمارات شهر در قالب معماری رایج آن زمان شکل گرفته بودند. اما این اوضاع با پایتخت شدن شهری دیری نپایید. روند مهاجرت به پایتخت و استقرار مراکز حکومتی روز به روز بر گستره این شهر می افزود. گسترش بی رویه این شهر و تمرکز نامتقارن مراکز خدماتی و شهری موجب شده تا امروزه شاهد معضلات گوناگونی باشیم که برخاسته از بافت شهری و طرح معماری این شهر است. در واقع، بنا به مقتضیات هر زمان، ساخت و سازهای بدون برنامه و پراکنده در تمامی نواحی داخلی و اطراف این شهر آن را به مجموعه‌ای پیچیده و بهم تافته از مناطق و عمارات ناموزون تبدیل کرده است. آنچه که طرح این مثال را موجه می سازد تجسمی است که می تواند در رابطه با مفهوم شهرهای الکترونیک در ما ایجاد کند. در واقع اگر زیر ساخت‌ها و سازه بلوک های سیستم های اطلاعاتی شهر الکترونیک را با معادل های ساختمانی آنها جایگزین کنیم، دقیقاً می توان واژه معماری را در مورد شهر الکترونیک نیز تفسیر نمود. اگر نحوه عملکرد در طراحی و پیاده سازی شهر الکترونیک مشابه داستان شهر تهران باشد آنگاه شهر الکترونیک ما نیز مجموعه ای نظیر شهر تهران خواهد بود. شهری که علی رغم ظاهری آراسته و صرف هزینه و زمان بسیار، به دلیل عدم برخورداری از یک معماری معین در ساخت و توسعه آن، فاقد کاربری لازم بوده و در بهترین حالت فاقد قابلیت بهره‌گیری و ارائه ویژگی های مورد نظر می باشد.